اینجا زندگی روی ریل نیست - راه ساری

آنها به صراحت عنوان می نمایند که طبق قانون هرگونه ساخت وساز در این مرزبندی ها ممنوع است، اما سؤال اینجاست که چرا در طول 50 سال گذشته، بسیاری از شهروندان در حریم خط راه آهن خانه سازی نموده اند و بدون اینکه کسی جلو آنها را بگیرد، حالا هم که اغلب این خانه ها فرسوده و قدیمی شده اند به خانواده ها اجازه نوسازی داده نمی گردد. جالب اینکه در سال های اخیر تعدادی آپارتمان و مجتمع مسکونی جدید نیز در حریم خط آهن سر به آسمان بلند نموده اند که هرچند به ظاهر دارای پروانه ساختمانی و مجوز ساخت هستند. اما برای مالکان این واحدهای مسکونی سند مالکیت شش دانگ صادر نمی گردد و سکونت در این خانه ها با اما و اگرهای زیادی همراه است. با توجه به مسائل مشابه ساکنان حریم راه آهن در مناطق 16، 17، 18 و 20 به یکی از نقاط بحرانی شهر تهران در محله تختی و شهید بهشتی می رویم که اکنون بیش از 15 هزار نفر جمعیت ساکن در حریم خط راه آهن دارد. خانواده هایی که نه راه پیش دارند و نه پس و کابوس هر لحظه شان دیدن مأمور یا شنیدن صدای موتور لودرهایی است که گاهی در کوچه پسکوچه ها تردد می نمایند و ترس را مهمان خانه هایشان می نمایند.

از بزرگراه آزادگان به سمت شهرری و ورودی بزرگراه شهید رجایی می رویم. ربع ساعت زمان می برد تا به حریم خط راه آهن تهران ـ اهواز در جوار محله تختی و شهید بهشتی برسیم. این محله با دیوارهای صوتی محصور شده است. اینجا همواره ساکت و آرام نیست. اگر سر و صدایی بلند گردد و اهالی از خانه شان بیرون بیایند، تازه می فهمید که این محله جمعیت خیلی زیادی دارد. اغلب کوچه های محله تختی در محور طولی ریل راه آهن، با شماره نامگذاری شده و شامل کوچه های یکم تا هشتادم می گردد. در هر کوچه بیش از 40 خانه یک و چند طبقه در دو طرف کوچه ها کنار هم ردیف شده اند که در مجموع تعدادشان به 800 تا 900 پلاک می رسد. با اینکه اغلب خانه ها قدیمی و فرسوده اند و بیش از 30 سال سن دارند، اما شهروندان نمی توانند آنها را تخریب نمایند و دوباره بسازند. همین عامل باعث شده با حرکت قطارها ساختمان هایشان به لرزه بیفتد و با هر تکانی احساس می نمایند سقف خانه هایشان در حال فرو ریختن است. مدتی قبل اهالی محله تختی طوماری امضا کردند تا مسئولان به دادشان برسند و آنها را از بلاتکلیفی نجات دهند، اما این درخواست ها مورد توجه کسی قرار نگرفت. اهالی در این نامه ذکر نموده بودند که از بلاتکلیفی به تنگ آمده اند و وقت آن رسیده که به فریادشان برسند.

• 40 سال پیش این خبرها نبود

وقتی شهروندان متوجه موضوع گزارش ما می شوند به طرفمان می آیند. یکی از آنها می گوید: 47 سال است که در این محله زندگی می کنم. تعصب زیادی به محله ام دارم. شرایط اقتصادی ام آنقدر مساعد بود که بتوانم از این محله به جای بهتری بروم، اما این کار را نکردم. کاش مردمان اینجا آرامش و آسایش بیشتری داشتند. اهالی علاوه بر تحمل مسائلی مانند تجمع معتادان، اراذل و اوباش و حضور کارتن خواب ها پشت دیوار صوتی راه آهن از بلاتکلیفی هم رنج می برند. مردم می خواهند بدانند بعد از یک عمر زندگی در اینجا برچسب حریم راه آهن از خانه هایشان برداشته می گردد یا خیر. شهروند دیگری می گوید: 40 سال قبل که به این محله آمدیم کسی به ما نگفت اینجا حریم خط آهن است و نباید ساکن نشویم. ما هم مثل خیلی ها برای ساخت خانه هزینه کردیم و انتظار نداریم که مسئولان این طور جواب ما را بدهند. در ادامه بانویی می گوید: بیشتر این خانه های قدیمی سند مالکیت منگوله دار دارند، پس چرا مالکان باید نگران وضعیت خانه های خود باشند؟ وی ادامه می دهد: آن طرف خیابان تختی، آپارتمان های نوساز متری 10 تا 12 میلیون خرید و فروش می شوند، اما خانه های ما را به دلیل قرار دریافت در حریم نصف این قیمت هم نمی خرند. به قول معروف مشتری اول و آخر این خانه ها خودمان هستیم.

• راه آهن بابت ساخت وسازها پول می گیرد

شهروند دیگری سر صحبت را باز می نماید و می گوید: اگر به هرکدام از این کوچه ها سری بزنید، می بینید با اینکه مسئولان راه آهن گفته اند که در حریم خانه سازی صورت نگیرد باز چندین آپارتمان و مجتمع مسکونی در حال ساخته شدن و تعدادی هم آماده فروش و واگذاری هستند. اگر ساخت وساز در این محدوده خلاف و غیرقانونی است، پس چه کسی مجوز ساخت وساز به این شهروندان را می دهد. فکر می کنم راه آهن هم در جریان این ساخت وسازها قرار گرفته است و بابت مجوزها از شهروندان پول می گیرد که بین 5 تا 50 میلیون متغیر است. یکی از سازنده ها برای روشن شدن موضوع می گوید: اهالی وقتی برای دریافت مجوز ساخت به شهرداری مراجعه می نمایند، آنها ابتدا استعلام و نظر کارشناسی راه آهن را از مالکان می خواهند. بعد از مراجعه به راه آهن تعهدنامه ای نیز از مالکان خانه ها گرفته می گردد که در آینده حق هیچ گونه اعتراضی را ندارند و طبق این تعهدنامه قادر نخواهند بود جلو تخریب خانه هایشان را توسط راه آهن بگیرند. وی اضافه می نماید: هیچ کدام از آپارتمان های نوساز سند مالکیت دریافت نمی نمایند، بنابراین قابل خرید و فروش نیستند و تنها می توان این واحدها را به دیگران اجاره داد.

• شهردار منطقه 16:
• شهرداری نمی تواند تصمیمی بگیرد

هادی زبده-شهردار منطقه 16

شهروندان حق دارند در ساختمان های ایمن و نوساز زندگی نمایند، اما در خصوص املاک واقع در حریم خط آهن شهرداری نمی تواند تصمیم گیری کند. هادی زبده شهردار منطقه 16 با این شرح ادامه می دهد: اکنون تنها در صورت تأیید کارشناسان راه آهن، مجوز ساخت وساز در این محدوده صادر می گردد. نکته دیگر اینکه طبق قانون، طول 34 متری در فاصله بین 2 دیوار ریل راه آهن در حریم قرار گرفته، اما موضوع مهم تر این مسئله است که مدیران راه آهن می گویند بخشی از زمین ها هم در قسمت شرقی و غربی دیوارها به عرض 30 متر(پشت دیوارها به سمت خیابان اصلی تختی) به عنوان حریم تلقی شده که با این حساب کل مساحت طولی حریم خط آهن به بیش از 70 متر می رسد و این در حالی است که جمعیت قابل توجهی در اینجا زندگی می نمایند.

• دبیر شورایاری محله تختی و شهید بهشتی:
• راه آهن خانه ها را بخرد

• سید رضا خرمدره- بیر شورایاری محله تختی و شهیدبهشتی

• مسائل ساکنان حریم راه آهن بیش از تصور است و با فرسودگی خانه ها و املاک واقع در این محدوده طی سال ها، رنج و زحمت خانواده ها بیشتر شده است. سید رضا خرمدره دبیر شورایاری محله تختی و شهیدبهشتی با بیان این مطلب اضافه می نماید: مسئولان راه آهن برای حل مسائل مردم همکاری نمی نمایند و در هیچ حوزه ای کوتاه نمی آیند. اگر کسی بخواهد خانه اش را تخریب کند باید هفت خان رستم را طی کند. تازه بعد از پرداخت هزینه های مجوز ساخت راه آهن و شهرداری، تعیین می گردد که مالکان هیچ گونه حق مالکیتی در این خانه ها ندارند. به عبارتی آنها فقط مالک خانه ها هستند و زمین متعلق به راه آهن است. وی اضافه می نماید: اگر راه آهن ادعای مالکیت زمین های حریم را دارد، پس املاک معارض را خریداری کند تا این خانواده ها بتوانند در جای دیگری سرپناهی فراهم نمایند.