تهدید گونه های جانوری و گیاهی کشور با سفره هفت سین ایرانی ها! - راه ساری

خبرنگاران- روزهای پایانی اسفند ماه فصل تهدید سمندر لرستان یا آنطور که رسانه ها می نویسند امپراطور لرستان، لاک پشت های مردابی، گل های واژگون و ماهی قرمز است. بازار نوروزی، هر سال گونه جانوری جدیدی را روانه سفره هفت سین نوروز ایرانی ها می نماید. محمدرضا خویشتن دار، فرمانده یگان حفاظت محیط زیست تهران در گفت و گو با ایران از ضبط تعدادی لاک پشت مردابی خبر می دهد.

به گفته او لاک پشت ها از استان های مازندران و گیلان آورده می گردد. اما لاک پشت ها تنها مسافران شمالی به شهرهای مختلف ایران از جمله پایتخت نیستند. آن چیزی که این روزها ذهن بسیاری از کارشناسان محیط زیست را به خود مشغول داشته گونه مهاجم گیاهی موسوم به سنبل آبی است. گونه ای که به دلیل جذب فلزات و آلودگی می تواند سرطان را به جان ساکنان شهرهای مختلف بیندازد.

این سنبل ها از مازندران و گیلان به سمت پایتخت می آیند. با این وجود قربانعلی محمدپور به ایران می گوید: آنالیز های کارشناسان استان تا به امروز هیچ گزارشی از وجود شیطان نیلگون در تالاب ها و پهنه های آبی استان نمی دهد. به گفته محمدپور گیلانی ها یک پایش 15 ساله برای ریشه کن کردن، سنبل آبی دارند.

شیطان نیلگون نام دیگر گل مهاجم یعنی سنبل آبی است. آنطور که مسعود باقرزاده کریمی معاون امور تالاب ها در دفتر زیستگاه ها و امور مناطق کشور به خبرنگار ایران می گوید: سنبل آبی اولین بار سال 90 در تالاب آب بندان عینک رشت دیده شد. سنبل آبی در این تالاب مرگ بسیاری از گیاهان آبزی و جانورانی چون ماهی، مار، قورباغه و لاک پشت را در پی داشت. او سنبل آبی را باعث خسارت های بسیار بالا به شالیزارهای شمال می داند و احتمال می دهد که هزینه لایروبی آب بندان ها و سدها را هم افزایش دهد. سنبل آبی پهنه تالاب ها را درمی نوردد و باقرزاده کریمی اعتقاد دارد می تواند روی اقتصاد ناشی از ماهیگیری و توریسم منطقه تأثیر سوء بگذارد و در نهایت مردم حاشیه تالاب را به مهاجرت وادارد.

او حاشیه نشینی و آسیب های اجتماعی را نتیجه هجوم شیطان نیلگون سرزمین های شمالی ایران می داند که در چند سال اخیر خبر فروش آن در شهرهای سردی چون اردبیل هم به گوش می رسد. رشد این گیاه مهاجم را با فقر مرتبط می دانند. محمدپور در حالی مبارزه گیلانی ها با سنبل آبی را پیروز اعلام می نماید که دنیا هنوز از پس این گونه مهاجم برنیامده است!

همچنین آنطور که باقرزاده کریمی جغرافیای حمله این گونه به محیط زیست ایران را ترسیم می نماید، شیطان نیلگون تنها دو استان شمالی را زخم نزده بلکه خوزستان و بوشهر را هم درگیر نموده است. او دمای بالا را از جمله شرایط مساعد رشد این گونه مهاجم می داند.

با این وجود محمدپور مدیرکل حفاظت محیط زیست گیلان می گوید: گیلان توانسته با اجرای مصوبه استانداری رشد این گونه مهاجم را کنترل کند. به گفته محمدپور کارشناسان محیط زیست با اولین گزارش شکارچیان، جوامع محلی و سمن ها در حوزه لنگرود، صومعه سرا و بندرانزلی وارد ماجرا می شوند و در 24 ساعت اقدام به ریشه کن کردن سنبل آبی می نمایند. او تأکید می نماید: این پایش را تا 15 سال آینده ادامه خواهند داد. به گفته محمدپور آلوده شدن اکثر تالاب ها و آبگیرهای استان از سوی این گونه باعث شد تا از توان لشگری، کشوری و انتظامی استان برای کنترل آن استفاده گردد. او بهره گیری از تمام توان حاکمیت در استان را یکی از دلایل آلوده نشدن استان های همجوار می داند و می گوید: سنبل آبی به صورت موردی در مازندران دیده شد.

برخلاف حرف هایی که محمود پور به ایران می گوید مریم مقانلو رئیس گروه گیاهی سازمان حفاظت محیط زیست در گفت و گو با ایسنا از رشد بالای سنبل آبی در آبگیرها و تالاب های مازندران و گیلان خبر می دهد. به گفته او سنبل آبی همانند فرشی گسترده پهنه های آبی این دو استان را اشغال و از نفوذ نور خورشید به لایه های زیرین آب جلوگیری نموده، همچنین از تبادل اکسیژن میان هوا و بخش های عمقی آب ممانعت به عمل می آورد و تنفس ماهیان و سایر آبزیان را با اختلال روبرو می نماید. همچنین او از فروش سنبل آبی در خیابان های تهران خبر می دهد.

البته محمدرضا خویشتن دار فرمانده یگان حفاظت محیط زیست تهران هم در گفت و گو با ایران می گوید: هنوز گزارشی درباره فروش سنبل آبی به اداره کل تهران نرسیده اما باید دید تا روزهای آخر منتهی به نوروز چه اتفاقی می افتد، چون این اقلام به صورت روزانه وارد تهران می گردد. او درباره فروش سمندرهای لرستان هم می گوید: سمندرهای لرستان را به صورت واضح و در آکواریوم ها جلوی چشم نمی گذارند. پنهانکاری فروشنده ها در اسفندماه امسال، نتیجه فشارهای رسانه ای و فعالان محیط زیست در سال های گذشته است.

او حضور نامحسوس همیارهای محیط زیست را یکی از راهکارهای شناسایی مراکز پخش عمده گونه های جانوری می داند. به گفته خویشتن دار سال گذشته لاله های واژگون استان های زاگرس که یک گونه حفاظت شده است از استان های زاگرس وارد تهران می شد. باید دید امسال علاوه بر سمندر لرستان، لاک پشت های مردابی که به وفور به فروش می رسد، سنبل آبی و ماهی قرمز، گونه جدیدی به جامعه ایرانی در آستانه سال تحویل، معرفی می گردد یا نه!

زهرا کشوری/ ایران

مجله سرگرمی: مجله سرگرمی، تفریحی و گردشگری