آرزو داشتم جایزه شاملو مثل جایزه الیوت شود
به گزارش راه ساری، به گزارش خبرنگاران حافظ موسوی، شاعر و دبیر دو دوره اول جایزه شعر شاملو درباره اهمیت برگزاری این جایزه مستقل ادبی گفت: اولین اهمیت جایزه شاملو به اهمیت خود شعر باز می شود. با توجه به اینکه شعر از دیرباز هنر ملی ما بوده و در فرهنگ ما از اهمیت والایی برخوردار است، هرگونه حمایت از شعر یا هرگونه تأثیرگذاری مثبت در این حوزه و تزریق انرژی به پیکر آن اتفاق خوبی قلمداد می شود.
وی افزود: در سال های اخیر توجه جامعه به شعر کم شده و مخاطبان آن کاهش پیدا کرده ، در نتیجه ناشران از چاپ شعر استقبال نمی کنند، برگزاری جایزه شعر می تواند تاثیر مثبتی در بهبود این فرایند داشته باشد. این جایزه به نام یکی از بزرگترین شاعران معاصر ما یعنی احمد شاملوست و خود نام شاملو به این جایزه حیثیت و اعتبار می بخشد و انعکاس و بازتاب آن فراتر از یک جایزه شعر معمولی است.
موسوی در پاسخ به این سوال که تجربه شما از حضور در این جایزه به عنوان دبیر دو دوره و داور مرحله اول دوره دوم چیست، بیان نمود: خوب شد فرصتی پیش آمد تا من یکی، دو شبهه ای را که در این مورد وجود دارد برطرف کنم. وقتی موسسه الف.بامداد جایزه را راه اندازی کرد، چون پیش از این چند دوره دبیر جایزه شعر کارنامه بودم، با من تماس گرفتند و از من خواستند دبیری جایزه را بر عهده بگیرم. من پیش از این تصمیمی نداشتم دوباره خودم را درگیر چنین کار سختی کنم، چون از یک طرف آدم از کار روزمره خودش بازمی ماند و از طرف دیگر احساس می کردم انرژی سابق را ندارم، از سویی هم به خاطر تبعات آن و آزردگی هایی که به بار می آورد، قصد چنین کاری را نداشتم. اما در برابر پیشنهاد خانم آیدا و موسسه الف.بامداد و شخص آقای کیائیان، نتوانستم مخالفت کنم لذا برای یک دوره پذیرفتم تا جایزه را سر و سامان دهیم و چهارچوب هایش را تعیین کنیم و اما خب در دوره دوم هم باز به خاطر اصرار دوستان کار را ادامه دادم.
دبیر سابق جایزه شعر شاملو درباره معیارهای داوری این جایزه نیز اظهار کرد: چیزی که مد نظر من بود این بود که ما اگر شعر شاملو را معیار قرار دهیم، شعر او از دو ویژگی برخوردار است. یکی اینکه شعر او شعری پیشرو است. یعنی شعر عامه پسند نیست و منتقدان جدی ادبیات ما شعر او را جزو برترین های شعر فارسی می دانند. از طرفی شعر شاملو نفوذ اجتماعی گسترده ای دارد. ویژگی که شعر کمتر شاعری از آن برخوردار است. پس بر اساس این دو معیار باید دنبال شعرهایی باشیم که از طرفی به لحاظ ادبی پیشرو باشند و ارزش ادبی و هنری بالایی داشته باشند و از طرفی اجتماعی باشند. برای تحقق این امر پیشنهاد من این بود که داوری در دو سطح و مرحله انجام شود. در سطح اول، از نگاه منتقدان ادبی و شاعران باشد. در سطح دوم برای سنجش بازتاب اجتماعی آن از طیف گسترده تری از روشنفکران و کسانی که خارج از حوزه شعر فعالیت می کنند کمک بگیریم.
وی ادامه داد: استدلال من این بود شعر شاملو روی روزنامه نگاران ما، اهالی هنر و فلسفه هم موثر بوده است و جامعه فرهنگی ما را تحت تاثیر قرار داده، پس یک رویکرد جایزه شعر می تواند این باشد که هر دوی این ویژگی ها را معیار قرار دهد. ولی هیچ تضمینی وجود ندارد که در هر دوره ای چنین کتاب هایی انتخاب شوند. من در همان دو دوره اول و دوم دبیر و داور بودم اما پس از آن دبیرخانه جایزه، کار را پیش برد و اکنون من هیچ مسئولیتی ندارم. البته هر زمان مشورتی از من خواسته شود با کمال میل همکاری می کنم.
موسوی درباره داوری شعرهای منتشرنشده نیز بیان نمود: از ابتدا قرار بر این بود تا یکی دوتا از بهترین کتاب های منتشرشده در سال قبل انتخاب و به علاقمندان شعر معرفی شود. چون فرض بر این بود که سالانه شاید چیزی حدود هزار عنوان مجموعه شعر منتشر شود و اگر در بین این ها چند مجموعه وجود دارد که دیده نشده، جایزه با نگاه منتقدانه این آثار را بیرون بکشد و به جامعه معرفی کند که به نظر من بخش بجایی است. اما مساله دیگر این است که آیا این جایزه می خواهد از شاعران نوقلم و نوآمده حمایت کند یا خیر که این هم در جای خود بحثی است که می تواند در دوره های آینده بررسی شود. ما در کارنامه یک بخش روزنه داشتیم که به شاعران نسل جوان اختصاص داده بودیم، اینها کارهایی است که می شود انجام داد.
وی افزود: بعضی از کتاب ها چون با محدودیت انتشار و مشکل مجوز روبرو اند، به صورت اینترنتی منتشر می شود. به نظر من ایرادی هم ندارد که بخشی به اینها اختصاص داده شود. کتاب هایی هم که در خارج از ایران و یا در کشورهای فارسی زبان مثل افغانستان و تاجیکستان منتشر می شود هم باید مورد توجه قرار گیرد. اما این را هم در نظر بگیریم که انجام نشدن هیچ کدام از این ایده ها نباید بهانه ای شود تا کار اصلی که در جایزه صورت می گیرد زیر سوال برود.
حافظ موسوی در سرانجام گفت: در چهار سال گذشته که خود در این جایزه درگیری نداشتم به نظرم دبیرخانه خیلی خوب کار را پیش برده است. گزینش داورها، اطلاع رسانی، جدیت در کار و استفاده از فضای مجازی به نظر من بهتر شده است اما همچنان معتقدم جایزه ای که به اسم شاملوست باید خیلی بیشتر از این ها مطرح شود. در دوره های اول ما ایده ای داشتیم برای بازتاب برون مرزی شعر فارسی؛ مثل شرکت در جشنواره های ادبی جهان که با استفاده از نام شاملو می شود کارهایی در آنها کرد. همه اینها احتیاج به حمایت های فرهنگی از سوی سایر نهادهای مستقل فرهنگی دارد. آرزویی که داشتم این بود که یک روز جایزه شاملو جایگاهی مثل جایزه الیوت پیدا کند البته ما هنوز به آنجا نرسیده ایم. روزگار ما هم روزگار سخت و عجیب و غریبی است و مسائل کار را می شود فهمید اما همیشه می توانیم به یک آرمان خوب فکر کنیم و امیدوارم نسل جوان تلاش کند به این آرمان نزدیک شود.
منبع: ایبنا - خبرگزاری کتاب ایرانتور مالزی: تور مالزی ارزان، تور لحظه آخری مالزی، تور مالزی نوروز، بهار، پاییز، تابستان، زمستان مالزی را از ما بخواهید.
خیمه نیوز: با مجله اخبار شامگاهی خیمه نیوز همراه شوید.