بوم گردی گامی مهم در توسعه متوازن گردشگری در استان اصفهان - راه ساری

بدون شک یکی از مهم ترین ویژگی های صنعت گردشگری به ویژه در سده بیست و یکم میلادی مردم وار بودن این صنعت است به گونه ای که می توان چنین برداشت کرد که برای اولین بار صنعتی در جهان بشریت از انقلاب صنعتی (سده هجدهم میلادی) تا کنون پدید آمده که مردم شهر و روستا را به طور یک سان از نظر اقتصادی و فرهنگی متمتع می سازد. با این وصف با برنامه ریزی صحیح می توان از دور افتاده ترین نقاط روستای تا قلب مناطق توسعه یافته شهری، فضاهای متنوعی را برای گذراندن اوقات فراغت گردشگران از یک سو و برای رونق امور فرهنگی و اقتصادی جوامع میزبان از سوی دیگر مهیا کرد. در این میان فضای کالبدی همراه با معماری، خرده فرهنگ ها و اقلیم منحصر به فرد شهرهای کوچک و به ویژه روستاها در طی سده های متمادی، محمل مناسبی برای حفظ فرهنگ غنی مردمان این سرزمین در برابر تاخت و تاز بیگانگان بوده است. بنابراین سخنی به خطا نرفته ایم اگر بگوییم بخش مهمی از فرهنگ غنی و اصیل سرزمینمان ایران (در طول تاریخ پرفراز و فرود این سرزمین) در روستاها و در بطن مردم پاک نهادش جاری و ساری بوده است.

بنابراین با در نظر دریافت تمامی شرایط اعم از پایداری های محیط زیست و حفظ فرهنگ بومی مردم روستا در کنار بهره مندی اقتصادی آنان از مواهب طبیعی و توانمندی های فرهنگی شان می توان توسعه گردشگری را در قالب گردشگری روستایی، راهبردی مناسب در توسعه توامان فرهنگی و اقتصادی مردمان این مناطق در نظر داشت.

توسعه بوم گردی استان اصفهان در 6 سال گذشته

با توجه به سخنان وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کشور مبنی بر لزوم توسعه بوم گردی ها به تعداد 2 هزار عدد تا خاتمه دولت دوازدهم، نهضتی بزرگ در مناطق مختلف استان اصفهان، همزمان با سایر نقاط کشور به منظور توسعه اقامتگاه های بوم گردی آغاز شد.

برای بررسی این امر لازم است تا کمی به عقب باز گردیم، یعنی از سال 1393 خورشیدی و متناسب با رشد فزآینده صنعت گردشگری در کشور، به تبع آن در استان اصفهان نیز با رشد سریع گردشگری و حضور گردشگران روبرو شدیم، به نحوی که در بسیاری از اوقات، استان با کمبود فضاهای اقامتی روبرو بود، روی همین اصل توسعه اقامتگاه های بوم گردی با چند هدف پیگیری شد که در ادامه اشاره می شود.

از یک سو لزوم ایجاد سریع واحدهای اقامتی متناسب با ورود گسترده گردشگران به استان احساس می شود، از سوی دیگر با توجه به تنوع طلبی گردشگران، اجرای سیاست توسعه متوازن گردشگری در تمامی مناطق استان با توجه به بروز خشکسالی و از بین رفتن تدریجی مشاغلی همچون کشاورزی و دامداری مد نظر قرار گرفت، لذا زمان بر بودن ساخت هتل و عدم امکان ایجاد هتل در شهرهای کوچک و روستاها به دلیل هزینه بر بودن آنها و یا به صرفه نبودن ساخت آنها در این مناطق باعث شد تا در راستای تشویق جوامع محلی کوچک به منظور سرمایه گذاری در صنعت گردشگری، سیاست توسعه اقامتگاه های بوم گردی در روستاها و شهرهای کوچک در دستور کار اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان قرار گیری. کم هزینه بودن ایجاد این اقامتگاه ها، سیاست تاسیس این اقامتگاه ها در راستای معرفی فرهنگ های بومی به ویژه خرده فرهنگ های روستای و عشایری و حفاظت از حیات فرهنگی این جوامع، نجات بخشی خانه های تاریخی با تبدیل آنها به بوم گردی، توسعه اقتصادی جوامع بومی و ایجاد کار و تولید برای جوانان روستای، همه باعث شد تا جوامع کوچک احتیاط را کنار گذاشته و به سرعت از این فرصت جدید استقبال کنند.

در یک نگاه می توان چنین بیان نمود که این اقامتگاه ها ابتدا در منطقه شرق به ویژه در شهرستان های خوروبیابانک، نائین و اردستان، سپس در محور شمال استان و در شهرستان های آران و بیدگل و کاشان، سپس در مرکز و جنوب استان به ویژه در شهرستان های سمیرم و شهرضا و در نهایت در محور غرب استان فعالیت خود را به پیش می برند.

در حال حاضر، 444 اقامتگاه بوم گردی در پهنه استان در حال فعالیت است و به واسطه آنها بیش از 5 هزار تخت به ظرفیت اقامت گردشگری استان افزوده شد، بدون شک پرداختن به کارکرد اقتصادی آنها و همچنین لزوم حمایت از این واحدهای اقتصادی و فرهنگی کوچک به ویژه در ایام پسا کرونا مجال دیگری را می طلبد که در نوشتاری دیگر به آن پرداخته می شود.

* کارشناس ارشد میراث فرهنگی و گردشگری استان اصفهان

بالی: سفر به جزیره ای شگفت انگیز در اندونزی