خیزش نسل نهم؛ انویدیا و ای ام دی - راه ساری

پیش از این که سراغ اصل مطلب برای معرفی و مقایسه سری جدید کارت گرافیک های انویدیا و ای ام دی برویم بد نیست یادآوری کنیم که امسال نسل جدید کارت گرافیک های کامپیوترها با فاصله ای بسیار کم از کنسول های جدید عرضه می شوند. می توان گفت این کارت ها، قطعه اصلی جدید گیمرها روی پلتفرم کامپیوترهای شخصی هستند و به آن ها اجازه ورود به نسل نهم را می دهند.

اصولا بیشترین جهش برای گرافیک بازی های ویدیویی به هنگام عرضه کنسول های جدید رخ می دهد. کنسول ها درصد بزرگی از پلتفرم های بازی های ویدویی را به خود اختصاص داده اند و کاملا معقول است که توسعه دهندگان بازی ها، بازی های خود را بر اساس توانایی های کنسول ها طراحی کنند؛ در نتیجه بیشترین ارتقای گرافیکی با تغییر نسل کنسول ها رخ می دهد و در طول نسل، بازی ها ارتقا هایی جزئی پیدا می کنند.

می توان گفت یکی از بهترین زمان ها برای ارتقا دادن قطعات کامپیوتر گیمنگ، اوایل هر نسل کنسولی است؛ زیرا در صورت انتخاب مناسب می توان تا پایان نسل بدون نگرانی، از بازی ها لذت برد. به همین دلیل قرار بر این شد که پس از انتشار مقاله های مرتبط با کنسول های نسل نهم، مقاله ای راجع به سری جدید کارت گرافیک های انویدیا و ای ام دی منتشر کنیم.

کنسول های نسل نهم قدرت بسیار زیادی در خود دارند و با قیمتی مناسب، به معنای واقعی جهشی میان نسل ها به ارمغان آورده اند. قدرت بسیار زیاد کنسول های نسل نهم، رجحان همیشگی کامپیوترهای شخصی در اجرای بازی ها با بهترین کیفیت ممکن را تهدید می کرد؛ تا این که شرکت انویدیا وارد عمل شد تا تاج قدرت را به کامپیوترهای شخصی بازگرداند. سری جدید کارت گرافیک های شرکت انویدیا به موازات جهشی که در دنیای کنسول ها ایجاد شده، جهشی برای قدرت کارت های گرافیک راه انداخته و رقابت را جذاب تر کرده.

در سمت دیگر زمین بازی، شرکت ای ام دی مشغول تغذیه کردن کنسول های نسل هشتم با پردازنده های مرکزی و گرافیکی خود بود و کمی دیر به عنوان عرضه کننده چیپ های گرافیکی کامپیوتری وارد میدان شده. با وجود این که ای ام دی آخرین شرکت وارد شده به گردونه رقابت ها است اما این شرکت هم محصولاتی پرقدرت برای ارایه دارد و قرار است دید همگان را به محصولات خود تغییر دهد.

انویدیا؛ شروعگر جهش به نسل بعد

شرکت انویدیا خیلی زودتر از عرضه کنسول های نسل نهم یا حتی معرفی کارت های شرکت ای ام دی محصولات خود را معرفی و عرضه کرد. سری جدید کارت گرافیک های انویدیا نه تنها روح تازه ای به بازار کامپیوترهای گیمینگ بخشیدند، بلکه رکورد یکی از بهترین جهش های بین نسلی کارت گرافیک ها را ثبت کردند.

چند سال اخیر بر بازی کنان پلتفرم کامپیوتر های شخصی بسیار سخت گذشت. پس از معرفی سری 1000 کارت گرافیک های جی فورس که ارزش خرید بالایی داشتند، تب ماینینگ ارز های رمز پایه شروع شد و ضربه مهلکی بر قیمت کارت های گرافیک وارد کرد. برای انجام محاسبات ارز های رمز پایه از کارت های گرافیک استفاده می شود و هجوم فعالان این عرصه برای خرید کارت گرافیک، از یک سمت قیمت این قطعات را بسیار بالا برد و از سمت دیگر موجودی این کارت ها در انبارها را تقریبا صفر کرد.

بعد از ماجراهای تب ماینینگ، سری 2000 کارت گرافیک های انویدیا معرفی شدند. سری قبلی کارت گرافیک های شرکت انویدیا به جای پیشوند GTX، پیش از شماره مدل خود پیشوند RTX را داشتند. این موضوع به دلیل توانایی این کارت ها در ساخت صحنه هایی با استفاده از فناوری رهگیری پرتو (Ray Tracing) است.

فناوری رهگیری پرتو روشی برای خلق تصاویر و جلوه های ویژه است که همانند دنیای واقعی، تصاویر را با استفاده از پرتوهای نور و بازتاب آن ها خلق می کند. محاسبات این روش ساخت تصویر بسیار سنگین است و توان پردازشی به شدت بالایی می طلبد؛ به همین دلیل بیشتر در خلق انیمیشن ها و جلوه های بصری در فیلم ها از آن استفاده می شود.

شرکت انویدیا با سری 2000 کارت گرافیک های خود بالاخره پیروز شد این فناوری را به بازی ها بیاورد. این کارت ها با معماری تورینگ ساخته شده بودند و هسته های پردازشی RT برای تسهیل محاسبات رهگیری پرتو به آن ها اضافه شده بود. البته از چیزهای نوپای نمی توان انتظارات زیادی داشت و این موضوع به طور کامل در مورد فناوری رهگیری پرتو و سری 2000 کارت گرافیک های شرکت انویدیا صدق می کند. سری 2000 کارت گرافیک های انویدیا به یکی از ناامید کننده ترین عرضه های این شرکت در بازار کارت گرافیک ها تبدیل شدند.

شرکت انویدیا در این سری از محصولات خود تمرکز زیادی روی فناوری های نوپا و آزمایشی کرده بود و نه تنها نمی توانست به شکل قابل استفاده رهگیری پرتو را ارایه دهد، بلکه از تقویت توانایی کارت های خود برای بازی های معمولی هم غافل شد. به این شکل کارت گرافیک های سری 2000 نه می توانستند در محاسبات رهگیری پرتو چندان کارآمد باشند و نه ارتقای چندانی برای کارت های قدرتمند سری 1000 محسوب می شدند. برای بدتر شدن شرایط این را هم در نظر داشته باشید که اضافه نمودن سخت افزار جدید قیمت این کارت ها را بالا برده بود.

در حال حاضر شرکت انویدیا کارت گرافیک های RTX 3070، RTX 3080 و غول این سری یعنی RTX 3090 که با معماری آمپر و لیتوگرافی 8 نانومتری ساخته شده اند را در ویترین خود دارد. البته به هنگام نگارش این مقاله هنوز کارت های میان رده و پایین رده سری 3000 شرکت انویدیا معرفی نشده اند اما شایعات و اطلاعات لو رفته ای از آن ها وجود دارند که قدرت حدودی این کارت را نشان می دهند. در هر صورت می توانیم بدون شک بگوییم مدل های دیگری از سری جدید کارت گرافیک های شرکت انویدیا در راه هستند اما نمی توانیم بررسی دقیقی از آن ها داشته باشیم.

• اطلاعات جدیدی درباره کارت گرافیک انویدیا RTX 3060 Ti منتشر شد

شرکت انویدیا برای طراحی سری جدید کارت گرافیک های خود این بار حساب شده عمل کرده و پیشبردن قابلیت های نوآورانه و همچنین افزایش قدرت خالص محصولات خود را به موازات یکدیگر پیش برده. سری 3000 کارت گرافیک های شرکت انویدیا جهشی بزرگ از هر نظر محسوب می شوند و نگاه های بسکمک را به خود معطوف کرده اند.

پیش از معرفی سه مدل سری کارت های گرافیک 3000، نگاهی به مشخصات قوی ترین عضو نسل قبلی کارت های شرکت انویدیا، RTX 2080 Ti خواهیم داشت تا مرجعی برای مقایسه کارت های جدید با سری قبلی داشته باشیم. به دلیل کارایی نامناسب در مقایسه با قیمت بسیار بالای کارت های سری تایتان، از انتخاب آن صرف نظر کرده ایم و RTX 2080 Ti را مرجع مقایسه در نظر گرفته ایم. کارت گرافیک RTX 2080 Ti با فرکانس 1.545 گیگاهرتزی و 11 گیگابایت حافظه GDDR6 خود، به ازای قیمت 1000 دلاری، توان تئوری 13.45 ترافلاپس را ارایه می دهد. توان مصرفی این کارت 250 وات است. با وجود این که قدرت RTX 2080 Ti از تمام کنسول های نسل نهم بیشتر است، قیمت بالای آن باعث می شود نتوانیم به عنوان راه حلی مناسب برای تجربه بازی ها سراغ آن برویم.

برای این که بتوان به شکل تئوری قدرت کارت گرافیک ها را مقایسه کرد شاخصی تحت عنوان FP32 وجود دارد. این شاخص با دو برابر کردن حاصل ضرب هسته های سایه زنی (Shading Units) در فرکانس اصلی کارت گرافیک به دست می آید و واحد آن ترافلاپس است. البته FP32 شاخصی کاملا دقیق برای محاسبه و مقایسه قدرت کارت پردازنده های گرافیکی مختلف نیست و نمی توان به طور مطلق به آن اتکا کرد. معمولا از این مقدار برای مقایسه حدودی و داشتن ایده ای کلی از توانایی پردازنده های گرافیکی، مخصوصا کارت هایی از یک خانواده مشترک استفاده می شود.

پرچم دار اصلی سری جدید کارت گرافیک های انویدیا، RTX 3080 است. این کارت 8704 هسته کودا و 144 هسته RT دارد و با فرکانس مرکزی 1710 مگاهرتز فعالیت می کند. ظرفیت حافظه GDDR6X این کارت 10 گیگابایت است و باس320 بیتی حافظه این کارت سرعت 19 گیگابیت بر ثانیه ای فراهم می کند. عدد بزرگ این کارت که همه را شگفت زده کرده قدرت تئوری 29.77 ترافلاپسی است. چنین قدرتی برای کارتی 700 دلاری شگفت انگیز است.

قدرت بسیار بالای یک کارت گرافیک 700 دلاری آن هم از شرکت انویدیا که به ساخت کارت هایی با قیمتی نه چندان به صرفه معروف است، برق از سر همه پرانده. کارت RTX 3080 حدود 70 درصد از کارت هم رده نسل قبلی خود، یعنی RTX 2080 و حدود 30 درصد از قدرتمند ترین کارت قبلی شرکت انویدیا، RTX 2080 Ti قوی تر است. همان طور که می توانید ببینید رابطه ای خطی میان توان پردازشی تئوری 2.5 برابری و قدرت واقعی 1.7 برابری این کارت ها وجود ندارد؛ اما این موضوع چیزی از توان هیولاوار RTX 3080 کم نمی کند.

کارت میان رده شرکت انویدیا در این نسل، RTX 3070 است که با قیمتی 500 دلاری می تواند RTX 2080 Ti را شکست دهد. RTX 3070 با 5888 هسته کودا و 122 هسته RT توان تئوری برابر با 20.31 ترافلاپس دارد. این کارت فرکانسی معادل 1730 مگاهرتز و 8 گیگابایت حافظه GDDR6 آن با باس 256 بیت سرعتی برابر با 16 گیگابیت بر ثانیه دارد.

قدرتمندترین مدل سری جدید کارت گرافیک های انویدیا RTX 3090 است که عظمتی بی همتا دارد است. این کارت با فرکانس اصلی 1700 مگاهرتز، تعداد 10496 هسته کودا و 256 هسته RT دارد. این کارت گرافیک، حجم بزرگی از 24 گیگابایت حافظه GDDR6X دارد که باس این حافظه 389 و سرعت آن 19.5 گیگابیت بر ثانیه است. کارت RTX 3090 که کلماتی مانند هیولا تا حدودی می توانند قدرت آن را وصف کنند توان تئوری 35.58 ترافلاپسی ارایه می دهد. چنین عددی به شکل بی سابقه بالاست.

البته کارت گرافیک RTX 3090 بیشتر مناسب افرادی است که بدون توجه به قیمت به دنبال داشتن قوی ترین قطعه موجود هستند. قدرت این کارت تا حدی است که می توان با استفاده از آن، بازی ها را با وضوح تصویر 8K که چهار برابر 4K و 16 برابر فول اچ دی است، تجربه کرد. البته فراموش نکنیم برای داشتن RTX 3090 نیاز است 1500 دلار هزینه کنیم. با وجود این که مشخصات و قدرت این مدل از سری جدید کارت گرافیک های انویدیا حسابی هیجان انگیز است اما قدرت آن در مقایسه با RTX 3080 تفاوت بزرگی که بتواند قیمت یک و نیم برابری را توجیه کند، ندارد.

کارت RTX 3080 بیشتر چیزی در حد و اندازه کلاس تایتان کارت گرافیک های شرکت انویدیا است. قسمت جالب ماجرا این جاست که RTX 3090 می تواند کارت RTX TITAN که 2500 دلار قیمت دارد را با قدرت شکست دهد. این موضوع اوج اقتدار سری 3000 انویدیا را نشان می دهد. البته با وجود قدرت بالای RTX 3090 اصلا عید نیست در آینده یک کارت تایتان جدید از طرف شرکت انویدیا معرفی شود؛ زیرا هنوز یک جای خالی از نظر قیمتی و نام گذاری برای کارت جدید RTX TITAN وجود دارد.

شرکت انویدیا برای افزایش قدرت سری جدید کارت گرافیک های انرژی مصرفی را بالا برده. به شکلی که کارت های سری 3000 به ترتیب از قوی به ضعیف مقدار 350، 320 و 220 وات توان مصرفی دارند. انرژی ورودی بیش تر، منجر به دمای تولیدی بیش تر می شود و به همین دلیل سیستم خنک کننده کارت های RTX 3000 به شکلی جدید طراحی شده اند و چنین طراحی را تا به حال جایی ندیده بودیم.

کارت های انویدیا دو فن دارند که یکی از آن ها شبیه به فن های کارت های مرجع این شرکت است و هوا را از داخل کیس هدایت می کند تا پس از تماس با سطح داخلی کارت به سمت بیرون ساطع شود. اما طراحی فن دیگر جالب است زیرا این فن هوا را از یک کارت گرافیک سمت به سمت دیگر می راند و سر راه هوای رانده شده، هیت سینک و لوله های دمایی قرار گرفته اند. به گفته شرکت انویدیا این طراحی جدید سیستم خنک کننده کم سروصدا است و بازدهی بهتری از دیگر خنک کننده ها دارد.

قابلیت های مخصوص

شرکت انویدیا برای کارت گرافیک های جدید خود قابلیت هایی در نظر گرفته. بعضی از این قابلیت ها به درد تمام استفاده کننده های این کارت ها نمی خورد اما بعضی از آن ها می توانند تأثیرات بزرگی روی تجربه بازی ها بگذارند. البته کارت های سری 3000 شرکت انویدیا چندین قابلیت دیگر هم دارند اما این قابلیت ها در سال های گذشته معرفی شده اند و برای طولانی نشدن این بخش از توضیح دادن راجع به آن ها صرف نظر می کنیم.

رهگیری پرتو (Ray Tracing)

این قابلیت که اولین بار به کارت های نسل قبلی شرکت انویدیا اضافه شده بودند در کارت های سری 3000 نیز حاضر هستند. شرکت انویدیا با سری 2000 تجارب زیادی کسب کرد و حالا این فناوری در سری جدید کارت گرافیک های انویدیا به بلوغ رسیده اند. پیش از این، فناوری رهگیری پرتو بیش تر قابلیتی آزمایشی بود که چندان به درد استفاده حین تجربه بازی ها نمی خورد؛ اما حالا به لطف قدرت بالای کارت های RTX 3000 می توان در بازی کردن روزمره از این تکنولوژی استفاده کرد و با آن، ظاهر بازی ها را بهبود بخشید.

RTX IO

کنسول های نسل جدید، حافظه های خود را به فناوری سریع اس اس دی ارتقا داده اند و با تکنیک های جدید برای استفاده از این حافظه ها، سرعت بارگذاری منابع بازی ها را به شکل چشم گیری افزایش داده اند. شرکت انویدیا هم از این موج جدید عقب نمانده و با فناوری RTX IO تصمیم به استفاده از سرعت بالای حافظه های اس اس دی گرفته. در حال حاضر این فناوری به شکل عملی در دسترس همگان قرار نگرفته و اطلاعات ما از آن کارایی آن محدود است.

همانند کنسول های نسل جدید، به خصوص پلی استیشن 5 می توان با داشتن کارت های شرکت انویدیا و حافظه های اس اس دی که از رابط PCIe 4.0 استفاده می کنند به سرعت بسیار بالایی برای خواندن داده ها دست یافت. این فناوری به کارت گرافیک اجازه می دهد به شکل مستقیم به حافظه اس اس دی دسترسی داشته باشد. با استفاده از این فناوری دسترسی مستقیم به حافظه داده ها با سرعت بسیار بالاتر و استفاده کم تر از سی پی یو خوانده می شوند. فناوری RTX IO با همکاری شرکت مایکروسافت جلو رفته و از رابط های برنامه نویسی DirectStorage استفاده می کند که باعث می شود استفاده از آن به شکل وسیع راحت تر باشد.

DLSS 2.0

در نسل های گذشته، بیشتر تلاش سازنده های پردازنده های گرافیکی در ساخت قطعاتی با قدرت خام بیش تر بود اما در چند سال گذشته علاوه بر تلاش برای ایجاد قدرت خام بیشتر، تلاش هایی برای ارائه دادن تکنیک های جدید برای استفاده بهتر هم ارائه شده. یکی از این تکنیک ها DLSS است که با استفاده از آن می توان کیفیت تصاویر با وضوح پایین تر را به کمک هوش مصنوعی طوری ارتقا داد که تفاوت چندانی با تصاویری با رزولوشن بیشتر نداشته باشند. یعنی عملا کارت های گرافیک جدید شرکت انویدیا می توانند با انجام محاسبات در حد تصاویری با کیفیت پایین، خروجی هایی بهتر از محاسبات انجام شده تحویل دهند.

فناوری DLSS اولین بار در کارت های سری 2000 شرکت انویدیا استفاده شد. این فناوری تنها به چند بازی که از آن پشتیبانی می کردند محدود شده بود و نتایج چشم گیری نداشت. مدتی پیش شرکت انویدیا نسخه دوم فناوری DLSS را را معرفی کرد که پیشرفت بسکمک در مقابل نسخه اول دارد و نتایجی قابل قبول ارایه می دهد. کارت های سری 3000 هم از این فناوری پشتیبانی خواهند کرد و شرکت انویدیا بیان کرده پیاده سازی این فناوری در بازی ها راحت تر شده و بازی های بیشتری می توانند از آن استفاده کنند.

Nvidia Omniverse Machinima

فناوری رهگیری پرتو خلق صحنه هایی بسیار واقع گرایانه را ممکن می کند. شرکت انویدیا برای قابلیت جدید خود از این موضوع استفاده کرده و به بازیکنان اجازه خلق صحنه های سینمایی در بازی ها داده. این فناوری به بازی کنان اجازه می دهد با استفاده از بازی های پشتیبانی شده میان پرده هایی بسیار باکیفیت خلق کنند. در صورت اضافه نمودن دیالوگ به شخصیت ها، هوش مصنوعی موجود در کارت های شرکت انویدیا می توانند انیمیشن های چهره شخصیت ها را خلق کنند. این قابلیت هنوز به شکل وسیعی پشتیبانی نشده و اولین بازی آن Mount & Blade II: Bannerlord است.

انویدیا برادکست

نرم افزار جدید استریم شرکت انویدیا با هوش مصنوعی تقویت شده و قابلیت ها مختلفی را ارائه می دهد و می تواند برای استریمر ها حسابی کارآمد باشد. با استفاده از این نرم افزار می توان صداهای مزاحم ورودی میکروفون کامپیوتر را قطع کرد تا تنها سخنان شخص نزدیک به میکروفون ثبت شوند. این قابلیت را می توان روی میکروفون دیگران که با بازیکن صحبت می کنند هم استفاده کرد و صدای مزاحم دریافتی توسط میکروفن آن ها را قطع کرد. این نرم افزار در کنار امکانات صوتی، قابلیت های تصویری هم دارد. با استفاده از نرم افزار استریم شرکت انویدیا می توان صحنه پشت سر شخص استریمر را حذف کرد یا پس زمینه ای دلخواه جای آن قرار داد. این نرم افزار می تواند چهره کسانی که دوربین روی آن ها زوم کرده را تشخیص دهد و آن ها را دنبال کند.

ای ام دی؛ بازگشت پرقدرت به رقابت

گیمر های هنوز ورود پرقدرت شرکت انویدیا به میدان مبارزه در مقابل کنسول های نسل نهم را به طور کامل هضم نکرده بودند که شرکت ای ام دی به شکلی که کسی انتظار آن را نداشت، وارد رینگ شد. پیش از عرضه پردازنده های رایزن، شرکت ای ام دی تمرکز خود را روی پردازنده های میان رده و پایین رده گذاشته بود. منظور از پردازنده، پردازنده گرافیکی و همچنین پردازنده اصلی است. شرایط طوری بود که حتی دیگر پردازنده های بالارده ای توسط ای ام دی تولید نمی شدند و تمام فعالیت این شکرت در بازار قطعات میان رده خلاصه می شد.

در چند سال گذشته شرایط متفاوتی را برای پرازنده های اصلی شرکت ای ام دی شاهد بودیم. سری جدید پردازنده های این شرکت که تحت برند رایزن عرضه می شوند در تمام رده های قیمتی ساخته می شوند. ارزش خرید و قدرت پردازنده های رایزن به قدری بالا است که جایگاه پردازنده های شرکت اینتل در بازار به طور جدی در خطر قرار گرفته. سری رایزن حسابی در دل همه جا باز کرده اند. در خطر قرار دریافت نفوظ شرکت اینتل در بازار پردازنده ها منجر به رقابتی میان این دو شرکت شد و با گذشت زمان و کشمکش میان شرکت های ای ام دی و اینتل کیفیت محصولات هر دو شرکت را بالا برده.

با وجود این که در نسل های قبلی پردازنده های گرافیکی شرکت ای ام دی چند مدل بالارده از طرف این شرکت عرضه شدند اما این مدل ها چندان چنگی به دل نمی زدند و مسائل متعددی داشتند. می توان گفت بیش تر از پنج سال است که شرکت ای ام دی در بازار کارت گرافیک های بالارده حرفی برای گفتن ندارد؛ طوری که در نسل قبلی کارت گرافیک های شرکت ای ام دی قوی ترین کارت عرضه شده، یعنی RX 5700 XT تنها 400 دلار قیمت داشت و سری 5000 کارت های شرکت ای ام دی هیچ مدلی برای رقابت با کارت های رده بالای شرکت انویدیا نداشتند.

شرکت ای ام دی در شرایطی مشابه با شرایط این شرکت پیش از عرضه سری رایزن قرار گرفته است. ظاهرا قرار است نقشه ای مشابه با حمله پردازنده های رایزن به بازار پردازنده های اصلی، توسط سری جدید کارت گرافیک های شرکت ای ام دی پیاده سازی شود. نسل جدید کارت گرافیک های شرکت ای ام دی آخرین قطعه پازل برای ایجاد رقابت جذاب نسل نهم هستند. قدرت بسیار بالای این پردازنده های گرافیکی نوید رقابتی جذاب میان شرکت های ای ام دی و انویدیا را می دهند.

به دلیل این که در ماه های گذشته شرکت ای ام دی درگیر طراحی و ساخت پردازنده های اصلی و گرافیکی برای کنسول های نسل نهم بوده، سری جدید کارت گرافیک های این شرکت دیرتر از دیگر سخت افزار های بازی در نسل نهم عرضه خواهند شد. فعلا سه مدل از سری 6000 کارت گرافیک های شرکت ای ام دی با معماری RDNA 2 و لیتوگرافی 7 نانومتری معرفی شده اند. احتمالا در آینده مدل های بیش تری از پردازنده های گرافیکی شرکت ای ام دی با معماری RDNA 2 معرفی شوند. به دلیل این که هنوز سری جدید کارت گرافیک های ای ام دی عرضه نشده اند جزئیات فنی و اجرایی دقیق این کارت ها خبر نداریم و نمی توانیم به طور دقیق قدرت این کارت ها را مشخص کنیم.

برای داشتن دید بهتر برای بررسی جهش میان نسلی، بهتر است نگاهی به پرچم دار سری قبلی کارت گرافیک ها شرکت ای ام دی داشته باشیم. کارت RX 5700 XT محاسبات خود را با 40 واحد پردازشی و فرکانس 1755 مگاهرتز انجام می دهد و 8 گیگابایت حافظه GDDR6 این کارت 256 بیت باس و سرعتی برابر با 14 گیگابیت بر ثانیه دارد. این کارت توان ورودی برابر 225 وات دارد و توان خروجی تئوری آن برابر با 9.75 ترافلاپس است.

هنگام معرفی کارت های انویدیا از مدل RTX 3080 شروع کردیم؛ زیرا حقیقتا پرچم دار اصلی سری جدید کارت گرافیک های شرکت انویدیا RTX 3080 است. قوی ترین کارت این سری، یعنی RTX 3090 با قیمت 1500 دلاری خود چندان به درد عموم مصرف کننده ها نمی خورد و مخصوص استفاده های خاص است. اما در معرفی کارت های ای ام دی از قوی ترین کارت این شرکت شروع می کنیم زیرا RX 6900 XT تنها با قیمت 1000 دلار کارت RTX 3090 را حسابی به چالش می کشد و در بعضی از بازی ها حتی از آن پیشی می گیرد.

کارت گرافیک RX 6900 XT دارای80 واحد پردازشی و فرکانسی برابر با 2015 مگاهرتز است. ظرفیت حافظه GDDR6 این کارت گرافیک 16 گیگابایت است. جافظه این کارت گرافیک باس 256 بیتی و سرعتی برابر با 16 گیگابیت بر ثانیه دارد. کارت گرافیک RX 6900 XT توانی ورودی 300 واتی می طلبد و قدرت پردازشی تئوری آن 20.6 ترافلاپس است. همان طور که گفتیم FP32 نمی تواند نشان گر دقیقی برای توان کارت ها باشد؛ زیرا در این صورت قوی ترین مدل سری جدید کارت گرافیک های ای ام دی حدودا قدرتی برابر با ضعیف ترین کارت رقیب دارد که اصلا چنین نیست. حقیقتا RX 6900 XT با مصرف 50 وات برق کم تر قدرتی تقریبا برابر با RTX 3090 دارد و همچنین 500 دلار ارزان تر است. قدرتمند ترین کارت گرافیک دنیا با قیمت 1000 دلار حضور پرقدرت شرکت ای ام دی را در بازار ساخت پردازنده های گرافیکی نشان می دهد.

دومین کارت از سری جدید کارت گرافیک های ای ام دی، RX 6800 XT دارای 72 واحد پردازشی و 2015 مگاهرتز فرکانس مرکزی است. حافظه GDDR6 این کارت گرافیک 16 گیگابایت ظرفیت، 256 بیت باس و 16 گیگابیت بر ثانیه سرعت دارد. توان مصرفی این کارت گرافیک 300 وات است و قدرت تئوری آن 18.6 ترافلاپس است. این کارت گرافیک با قیمتی برابر با 650 دلار عرضه می شود.

کارت گرافیک RX 6800 دارای 60 واحد پردازشی و 1815 مگاهرتز فرکانس اصلی است. این کارت گرافیک 16 گیگابایت حافظه GDDR6 با باس 256 بیت و سرعت 16 گیگابیت بر ثانیه دارد. RX 6800 به ازای 250 وات توان مصرفی، قدرت تئوری 13.9 ترافلاپسی را ارایه می دهد و 580 دلار قیمت دارد.

همان طور که می توانید ببینید شرکت ای ام دی در سری جدید کارت گرافیک های قصد دارد رقیب خود، انویدیا را حسابی به چالش بکشد. کارت گرافیک های سری 6000 ساخته شده اند تا بازار پردازنده های گرافیک بالارده را تکان دهند. این کارت ها در کنار قیمت مناسب خود مصرف برق کمتری از کارت گرافیک های سری 3000 شرکت انویدیا دارند. به دلیل مصرف برق کمتر، حرارت تولید شده توسط این کارت ها کمی کمتر است. برخلاف شرکت انویدیا که سیستم خنک کننده کارت های خود را تغییر داده، شرکت ای ام دی نیازی به تغییر حس نکرده.

قابلیت های مخصوص

قابلیت های تازه ای در سری جدید کارت گرافیک های شرکت ای ام دی وجود دارند. بیشتر این قابلیت ها را در کنسول های نسل هشتم که از کارت گرافیک هایی با معماری RDNA 2 استفاده می کنند هم وجود دارند. این قابلیت ها کارت های سری 6000 شرکت ای ام دی را از کارت های قدیمی جدا می کنند و تجربه بازی ارتقا می دهند.

رهگیری پرتو (Ray Tracing)

فناوری رهگیری پرتو به کارت گرافیک های مخصوص کامپیوتر شرکت ای ام دی هم اضافه شدند. می دانستیم این قابلیت در کنسول های نسل نهم که از پردازنده های مجتمع ای ام دی استفاده می کنند، وجود دارد؛ در نتیجه می توانستیم حدس بزنیم سری جدید کارت گرافیک های شرکت ای ام دی هم از فناوری رهگیری پرتو پشتیبانی می کنند. همان طور که در قسمت توضیحات این قابلیت برای کارت گرافیک های شرکت انویدیا توضیح دادیم، این فناوری رهگیری پرتو توان پردازشی بالایی می طلبد و برای بازده مناسب، به سخت افزار اختصاصی نیاز دارد. هسته های پردازشی کارت گرافیک های رادئون سری 6000 به شکل اختصاصی توان انجام پردازش های رهگیری پرتو را دارند و این موضوع استفاده از تکنیک رهگیری پرتو به شکل کارآمد را ممکن می کند.

این تکنولوژی از رابط گرافیکی شرکت مایکروسافت، یعنی DirectX 12 Ultimate استفاده می کند. شرکت های ای ام دی و مایکروسافت با یکدیگر همراه شده اند و قابلیت های جدیدی به دایرکت اکس 12 اضافه کرده اند. قابلیت ها رهگیری پرتو است تنها یکی از قابلیت های جدید این رابط است و تکنیک های دیگری نیز در این رابط نرم افزاری وجود دارند. حضور این قابلیت ها در دایرکت اکس 12 باعث می شود توسعه دهندگان بازی ها، قابلیت های گرافیکی جدید را به سادگی به بازی خود اضافه کنند. از آن جا که رابط دایرکت اکس 12 میان ویندوز و کنسول های ایکس باکس سری ایکس و اس مشترک است، می توان با دردسر کمتر، تکنیک های حاضر در این رابط نرم افزاری را روی بازی های هر دو پلتفرم پیاده سازی کرد.

DirectStorage

همانند کنسول های نسل جدید و کارت گرافیک های سری 3000 شرکت انویدیا، کارت های سری 6000 شرکت ای ام دی توانایی دسترسی مستقیم به حافظه های سریع اس اس دی را دارند. این موضوع با استفاده از رابط DirectStorage شرکت مایکروسافت ممکن شده. این فناوری باعث می شود سرعت بارگذاری بازی ها در سیستم هایی که از حافظه های اس اس دی و سری جدید کارت گرافیک های شرکت ای ام دی استفاده می کنند به شکل چشم گیری افزایش یابد.

سایه زنی سطوح (Mesh Shaders)

قابلیت دیگری که به لطف استفاده از رابط دایرکت اکس 12 ممکن شده سایه زنی سطوح است. با استفاده از این قابلیت ها می توان بدون دخالت توسعه دهنده ها و به شکل آنی، جزئیات بیشتری به سطوح اضافه نمود. مشابه این ویژگی در کنسول های ایکس باکس سری ایکس و اس هم وجود دارد.

سایه زنی متغیر (Variable Rate Shading)

قابلیت سایه زنی متغیر باعث می شود قسمت های مختلف تصویر اولویت بندی شوند. قسمت هایی که از اولویت بالاتری برخوردار هستند با کیفیت بالاتری به تصویر کشیده می شوند و قسمت های کم اهمیت تر با وضوح کم تری پردازش می شوند. در اصل این تکنیک باعث می شود که بدون تغییر در کیفیت کلی تصویر، بعضی بخش ها که نیازی به وضوح بالا ندارند قدرت کم تری از پردازنده گرافیکی را به خود اختصاص دهند و پردازنده گرافیکی به شکل بهینه تری فعالیت کند.

Super Resolution

این قابلیت از سری جدید کارت گرافیک های رادئون، جایگزین شرکت ای ام دی برای فناوری DLLS از شرکت انویدیا است. با استفاده از این تکنیک می توان کیفیت تصاویری که با وضوح کمتری خروجی گرفته شده اند را طوری افزایش داد که تفاوت زیادی با تصاویر با وضوح بالاتر نداشته باشند.

Infinity Cache

شرکت ای ام دی به کارت گرافیک های جدید خود 128 مگابایت حافظه کش اضافه کرده که می تواند به کارایی این کارت ها کمک کند. متأسفانه جزئیات چندانی برای نحوه کار و تأثیر این حافظه کش اضافه وجود ندارد و نمی توانیم راجع به آن چندان بحث کنیم. این حافظه کش سرعت بیشتری در مقایسه با حافظه اصلی دارد و تاثیر اصلی آن روی کارایی کارت گرافیک، افزایش پهنای باند در کنار کاهش انرژی مصرفی است.

حافظه با دسترسی هوشمند (Smart Access Memory)

بالاخره شرکت ای ام دی از حاضر بودن در هر دو عرصه ساخت پردازنده های اصلی و گرافیکی استفاده کرده. با قرار دادن سری جدید کارت گرافیک های این شرکت در کنار نسل جدید پردازنده های رایزن، کارایی این قطعات بهتر می شود. این قابلیت به پردازنده اصلی اجازه می دهد به صورت مستقیم به حافظه کارت گرافیک دسترسی داشته باشد. استفاده از این فناوری می تواند به بیشتر بازی ها کمک کند اما در صورتی که به شکل اختصاصی ویژگی های این فناوری در بازی ها پیاده سازی شوند کارایی بیشتری برای اجرای بازی ها به ارمغان خواهد آمد.

بسکمک از افراد تصور می کنند کارت گرافیک های انویدیا باید همراه با پردازنده های اینتل و کارت های ای ام دی باید در کنار پردازنده های ای ام دی استفاده شوند. حقیقتا چنین چیزی واقعیت ندارد. البته پردازنده گرافیکی بعضی از پردازنده های مجتمع قدیمی ای ام دی توان همکاری با کارت گرافیک های این شرکت با استفاده از قابلیت کراس فایر ایکس را دارند.

در چند نسل قبل از کارت های گرافیک تب بزرگی برای استفاده از چند کارت گرافیک به شکل هم زمان با استفاده از تکنولوژی های اس ال آی و کراس فایر ایکس وجود داشت. این روش ها اصلا بهینه نبودند و مجموع توان پردازنده های گرافیکی را چند برابر نمی کردند. به مرور زمان استفاده از این قابلیت کم شد و در حال حاضر بیشتر بازی ها از این قابلیت پشتیبانی نمی کنند. می توان از پردازنده های مجتمع قدیمی ای ام دی در کنار کارت گرافیک های این شرکت استفاده کرد. مشکل این جاست که در کنار هم قرار دادن کارت گرافیک و پردازنده گرافیکی حاضر در پردازنده های مجتمع ای ام دی دچار مسائل فراوانی است و حتی نتایجی ضعیف تر از استفاده از یکی از پردازنده های گرافیکی به تنهایی تولید می کند. در کنار این قضیه چند سالی است که شرکت ای ام دی در بیش تر پردازنده های اصلی سری رایزن خود، پردازنده گرافیکی قرار نمی دهد.

حالا برای کنار هم گذاشتن پردازنده های اصلی و گرافیکی شرکت ای ام دی دلیل موجه وجود دارد و می توان انجام چنین کاری را توصیه کرد. البته این قابلیت تنها برای جدید ترین سری پردازنده های اصلی و گرافیکی این شرکت وجود دارد.

کارایی در بازی ها

نمی توان کارت گرافیک ها را بررسی کرد اما نگاهی به بنچمارک های آن ها نداشت. اصلی ترین استفاده از این پردازنده های گرافیکی بازی است. از آنجا که جزئیات فنی و قدرت تئوری این کارت های گرافیک نمی تواند نشان دهنده دقیق توان این کارت ها در شرایط واقعی باشد نگاهی به نتایج این پردازنده های گرافیکی در بازی ها خواهیم داشت. البته در شرایط فعلی حتی اگر روح خود را بفروشیم نمی توانیم این کارت گرافیک ها را خریداری کنیم. بنابر این، تصمیم گرفتیم نتایج وب سایت تک اسپات که یکی از مراجع قابل اعتماد برای تست سخت افزار های مختلف است را در اختیار شما قرار دهیم.

احتمالا متوجه شده اید که در میان داده ها، خبری از سری جدید کارت گرافیک های نیست. در حال حاضر کارت گرافیک های سری 6000 شرکت ای ام دی عرضه نشده اند و دست وب سایت های بررسی تکنولوژی هنوز به آن ها نرسیده. البته شرکت ای ام دی نتایجی از کارایی سری جدید کارت گرافیک های خود منتشر کرده که کارت های سری 600 را با سری 3000 کارت گرافیک های انویدیا مقایسه می کند.

از آنجا که این نتایج برای تبلیغات از طرف خود ای ام دی منتشر شده اند باید نسبت به آن ها محتاط بود. البته این نتایج قرار نیست خلاف واقعیت باشند اما حدس می زنیم شرکت ای ام دی از قابلیت های جدید کارت های خود مانند دسترسی هوشمند به حافظه استفاده کرده و این کارت ها را در بهترین شرایط ممکن آزموده. همچنین احتمال می رود بازی های انتخاب شده توسط شرکت ای ام دی بهترین بازی های موجود برای نشان دادن قدرت این کارت ها باشند و این کارت ها در بعضی بازی های دیگر توان کمتری از خود نشان دهند.

اگر نتایجی که شرکت ای ام دی از کارت های انویدیا را با تست های قبلی مقایسه کنیم می بینیم که آزمون های کارت های انویدیا از واقعیت دور نیستند. حتی در تست بازی گیرز 5 از شرکت ای ام دی توان نشان داده شده برای کارت های انویدیا از تست دیگر بیشتر است. اگر قدرت سری جدید کارت گرافیک های ای ام دی در حد این تست ها باشد ارزش خرید این کارت گرافیک ها واقعا بالا است.

جمع بندی

سری جدید کارت گرافیک های انویدیا و ای ام دی حرف ندارند. این کارت گرافیک ها قدرت بالا، قیمت مناسب، پیشرفت چشم گیر در مقایسه با نسل قبلی و قابلیت های سرچشمه گرفته از نسل جدید دارند که ارزش خرید آن ها را در سطح بسیار بالایی قرار می دهد. طرفداران پلتفرم کامپیوتر های شخصی به ازای هزینه بیش تر در مقابل کنسول ها، خواهان بالاترین قدرت ممکن هستند و این کارت گرافیک های جدید دقیقا این نیاز را برطرف می کنند. با استفاده از مدل های رده بالای این کارت ها حتی می توان بازی ها را با وضوح تصویر 8K و نرخ فریم بالا تجربه کرد که چنین چیزی برای کنسول های نسل نهم اصلا ممکن نیست.

کارت گرافیک های سری 6000 شرکت ای ام دی هنوز عرضه نشده اند. کارت گرافیک های RX 6800 و RX 6800 XT در تاریخ 18 نوامبر (28 آبان) و برادر بزرگتر این خانواده، RX 6900 XT روز 8 دسامبر (18 آذر) عرضه خواهند شد.

بانیما: قدرت گرفته از سیستم مدیریت محتوای بانیما

بانوی ایران: مجله خبری و ورزشی بانوان، مجله خانواده