دعوای جدید سرخابی ها؛ ساواکی، توده ای و چریک! - راه ساری

یک آیتم ناشیانه

اینکه چرا لفظ ساواکی و توده ای وارد فضای این روز های فوتبال ایران شده چندان بی دلیل نیست؛ همین چند روز پیش شبکه ورزش آیتمی درباره قدمت دو باشگاه استقلال و پرسپولیس ساخت که به طرز ناشیانه ای بخش مهمی از تاریخ باشگاه استقلال را نادیده گرفت؛ موضوعی که صدای بسیاری از استقلالی ها از جمله سرمربی کنونی شان؛ یعنی فرهاد مجیدی را درآورد. در آیتم مربوط به باشگاه استقلال به طرز مبهمی هیچ نامی از تیمسار خسروانی، پایه گذار تاج سابق مطرح نشد، ولی درعوض در مورد آیتم ارائه شده برای باشگاه پرسپولیس، نقش تیمسار خسروانی در فشار روی مسئولان باشگاه سرخ تهرانی که روز های موفقی را طی می کردند برجسته شد؛ چیزی شبیه به همان سناریوی قدیمی که تیمسار خسروانی، چون قدرت زیادی قبل از انقلاب داشت تلاش می کرد تا ریشه پرسپولیس را بزند تا تاج، موفقیت ها را درو کند. بااین حال و برخلاف آیتمی که شبکه ورزش ساخت، حتی بازیکنان قدیمی پرسپولیس هم از نقش سازنده تیمسار خسروانی در جان دریافت تاج صحبت و با احترام از او یاد می کنند. نوشته هایی قدیمی هم موجود است که تیمسار خسروانی تقریبا تمام زندگی اش را به پای باشگاه تاج سابق گذاشت و برای موفقیت این تیم از هیچ چیزی دریغ نکرد. این اهمال آگاهانه باعث شد تا استقلالی ها و در رأس آن فرهاد مجیدی، سرمربی این روز های باشگاه آبی پایتخت، به شدت نسبت به آیتم پخش شده واکنش نشان دهند. مجیدی در صفحه اینستاگرامش نوشت: متأسفانه یکی از سختی های دوران قرنطینه تماشای برنامه نوروز فوتبالی است؛ بی دقت، نابلد و دارای مجریان آماتور. اگر در مورد قدمت استقلال و تاریخ باشگاه استقلال چیزی نمی دانید، هیچ ضرورتی ندارد که درباره اش بنویسید و برنامه بسازید. چیزی که پخش شد بسیار بی ارزش، بدون سند و همراه با نادانستگی بود و البته اهانت به تاریخ پرافتخار یک باشگاه بزرگ و مردمی؛ گرچه طبق معمول خطا ها همیشه درباره استقلال رخ می دهد. تصحیح و پوزش، حداقل توقعی است که انتظارش را داریم.

و ناگهان پرسپولیسی های ساواکی

درست از همین زمان به بعد بود که اصطلاح پرسپولیسی ها ساواکی وارد فضای رسانه ای شد. حسن روشن، یکی از پیش کسوت های بنام استقلال و البته فوتبال ایران که معینا از برنامه پخش شده ناراحت بود، در گفت وگویی با روزنامه خبر ورزشی اعلام کرد که چندین نفر از بازیکنان سابق پرسپولیس ساواکی بوده اند. یکی از مواردی که طی سال های اخیر توسط عده ای مطرح می شود، این است که تاج (استقلال) تیم درباری بود، اما پرسپولیس ساختاری مردمی داشت؛ ادعایی که اصلا صحت ندارد، چون در تیم ما فقط مرحوم عزت جانملکی، شادروان غلامحسین مظلومی و علی آقای جباری شغل دولتی داشتند و بقیه ما یا شغل آزاد داشتیم یا بی کار بودیم، ولی پرسپولیسی ها به واسطه روابطی که مدیران آن ها داشتند، یا در وزارت امور خارجه بودند یا کارمند سازمان برنامه وبودجه محسوب می شدند. چند نفر از بازیکنان پرسپولیس هم کارمند ساواک بودند! بله، کارمند ساواک بودند. البته شکنجه گر نبودند، بلکه کارمند بودند. خود مرحوم عبده (مؤسس باشگاه پرسپولیس) همیشه مسلح بود و آن قدر در رژیم قبل نفوذ داشت که به او اجازه حمل سلاح داده بودند. خب چنین آدمی با این نفوذ و قدرت چطور می توانست توسری خور مدیران وقت استقلال باشد؟ بعد از این صحبت ها، علی جباری، دیگر پیش کسوت باشگاه استقلال هم وارد کارزار شد و با تأیید حرف های حسن روشن گفت: علی عبده، مالک وقت باشگاه پرسپولیس، در دهه 50 خودش ساواکی بود و نفوذ فراوانی در کشور داشت. حرف های حسن روشن عزیز را کاملا تأیید می کنم. حسن اصلا اهل دروغ گفتن نیست و بحث هایی را هم که در مورد ساواکی بودن چند بازیکن پرسپولیس قبل از انقلاب اعلام کرد، کاملا درست است. تعدادی از بازیکنان پرسپولیس کارمند ساواک بودند و ما دقیقا این مسئله را می دانیم. برخی از این افراد به رحمت خدا رفته اند و عده ای از آن ها نیز همچنان زنده هستند. اگر لازم باشد اسم بازیکنان ساواکی پرسپولیس را فاش می کنم و به مردم می گویم آن ها چه کسانی بودند.

استقلالی های توده ای و چریک فدایی

نیاز به کنکاش زیادی نبود تا معین شود دست کم یکی از بازیکنان قدیمی پرسپولیس که متهم به ساواکی بودن است، مرحوم همایون بهزادی است؛ حسن روشن گفته بود بازیکنی از پرسپولیس کارمند ساواک بود و علی جباری هم گفته بود تعدادی از آن ها فوت کرده اند. همین کد های روشن کافی بود تا بحث قدیمی همکاری همایون بهزادی با ساواک دوباره مطرح شود؛ بحث کهنه ای که اوایل انقلاب حسابی داغ بود و حتی منجر به بازداشت همایون بهزادی هم شد، ولی بعد ها با این عنوان که همه چیز از اساس اشتباه بوده، همایون بهزادی از بازداشت آزاد شد و دیگر کمتر کسی درباره آن موضوع صحبت کرده بود. ادعا های پیش کسوت های استقلال، اما صدای پرسپولیسی ها را درآورد؛ باشگاه پرسپولیس با انتشار بیانیه ای از رقیب خواست احترام ها را نگه دارد و وارد فضای غیرمتعارف و غیرواقعی نشود. در آن سو، اما علی بهزادی، فرزند همایون بهزادی، با خطاب قراردادن حسن روشن گفت می تواند با سند و مدرک معین کند که چندین بازیکن استقلال توده ای و چریک فدایی بوده اند. او در بخشی از صحبت هایش که خبر ورزشی منتشر کرده، می گوید: پدر من یک کارمند ساده اداره هشتم ضدجاسوسی بود که در 17 سالگی او را استخدام کردند. یعنی زور پدر من به عنوان یک کارمند ساده به تیمسار خسروانی، مالک تاج سابق می رسید؟ نه نمی رسید، ولی محبوبیت پدر من خار چشم خیلی ها بود و آن قدر او را اذیت می کردند که خدا می داند. اگر پدر من ساواکی بود، من هم می توانم با سند و مدرک ثابت کنم پنج، شش بازیکن استقلال هم توده ای و چریک فدایی بوده اند و اسامی آن ها را اعلام کنم. در یک برنامه تلویزیونی علیه استقلال حرف می زنند، آن وقت شما می آیید پدر مرا تخریب می کنید؟ به زودی با اسناد و مدارک خیلی حرف ها را خواهم زد تا آقایان به خودشان بیایند و بیشتر از این در حق پدر من نامردی نکنند.

از همبازی بودن با حاج احمد خمینی تا متهم به شکنجه گر ساواک بودن

داستان همایون بهزادی که هنوز هم برای فوتبالی های ایران به سرطلایی معروف است پیچیده است؛ شاید به پیچیدگی شرایطی که بسیاری از بازیکنان فوتبال در آن دوره داشتند. اینکه همایون بهزادی ارتباطی با ساواک داشته یا نه به طور حتمی اثبات نشده؛ پسرش می گوید کارمند اداره ضدجاسوسی بوده و خودش می گوید کارمند نخست وزیری. روایت هایی از همان زمان وجود دارد که بازیکنان را برای امرار معاش به اداره های مختلف می فرستادند و همایون بهزادی را به همراه چهار نفر دیگر به نخست وزیری. شایعه کارمند ساواک بودنش از همان جا شکل گرفت و بعد از انقلاب این موضوع حسابی برایش دردسرساز شد. برای کسی که در باشگاه شاهین همبازی حاج احمد خمینی بود یکباره همه چیز تغییر کرد. بعد از انقلاب او به اتهام اینکه شکنجه گر ساواک بوده در خانه شان دستگیر می شود. این هم روایت عجیبی است که خود همایون بهزادی همان روز هایی که هنوز در قید حیات بود درباره اش حرف زده است. او به جهانی فوتبال گفته که در خانه شان مراسم روضه خوانی داشته اند، ولی یکی از بوکسور های تیم ملی به همراه چند نفر دیگر به خانه اش می ریزند و او را می برند. آقای بادپا (ایشان بوکسور تیم ملی بودند) لطف و محبت کردند و آمدند خانه ما و مرا بردند! اتفاقا آن روز ما در خانه برای شهدای کشور روضه خوانی داشتیم. رسم و نذر هر ماه ما بود که این روضه خوانی باید انجام شود. ایشان به همراه پنج نفر دیگر وارد خانه من شدند، به دلیل برگزاری روضه خوانی در منزل باز بود و این ها وارد خانه من شدند. از اینجا به بعد هم دوباره بهتر است روایت خود همایون بهزادی نقل شود؛ روایتی که بخشی از آن را امیدنامه منتشر کرده است. همایون بهزادی می گوید: اتهامی که به من زد ه بود ند شکنجه گر ساواک بود و من را پنج ماه نگه د اشتند تا پروند ه را بررسی کنند، پس از اتمام بررسی ها دیدند چنین مسئله ای صحت ندارد. این مسئله را همه می د انند قربان! همه ایران این موضوع را می دانند.

با وجود رهایی از این اتهام، اما داستان جدیدی برای همایون بهزادی شکل گرفت که تا سال ها ادامه داشت؛ همایون که آن روز ها در رشته ادبیات مشغول گذراندن دوران فوق لیسانس بود، از دانشگاه اخراج می شود و تا چندین وچندسال هم در تلویزیون با این ادعا که با ساواک همکاری می کرده ممنوع التصویر می شود. خاتمه، اما بعد از چندین سال این ممنوع التصویری هم از بین می رود. هم اسمش و هم تصویرش از ممنوعیت درمی آید. شاید مهم ترین جایی که همایون بهزادی از شنیدن اسمش در تلویزیون خشنود شده باشد مربوط به برنامه 90 سابق و از زبان حسن خمینی است؛ موضوعی که برای همایون بهزادی ارزش زیادی داشت و سال ها از آن یاد می کرد. سید حسن آقا در برنامه 90 گفتند که من و مرحوم پد رشان، حاج احمد آقا در باشگاه شاهین با هم بودیم. هر کس به تیم شاهین می آمد باید یک تیم درست می کرد. من تیم شرق را درست کردم. یادش بخیر. یک تیم د رست کردم که فوتبالیست های خوبی از آن به جهان آمد. من با حاج احمد آقا همبازی بودم. خدا رحمتشان کند. ایشان نهایت محبت را به من داشتند. سید حسن آقا نیز در برنامه 90 گفتند و اسم من را نیز آوردند. به جان بچه هایم هیچ چیزی ند اشتند که من را متهم کنند. ما در آن زمان حرفه ای نبودیم و بازیکنان را پنج نفر پنج نفر برای دریافت حقوق به وزارتخانه ها می فرستادند. یک سری ها به وزارت دربار، یک سری ها به باشگاه راه آهن و همین گونه سایرین را به جا های مختلف فرستادند تا دائم نگویند بیایید کار کنید. پنج نفر بود یم که بدبخت شدیم و ما را به نخست وزیری فرستاد ند. پس از انقلاب به همین دلیل حقوق ما را قطع کردند. ما در این زمینه هیچ تقصیری نداشتیم، چراکه بازیکنان تیم ملی را تقسیم می کردند تا حقوق دریافت کنند.

زرین گراف: زرین گراف: عصر طلایی گرافیک