سیاره ای فراخورشیدی که سنگ از آسمانش می بارد
به گزارش راه ساری، دانشمندان جو و چرخه آب وهوایی جدیدی را در سیاره فراخورشیدی K2-141b شناسایی نموده اند که بسیار شدید و عجیب به نظر می رسد.
در سیاره فراخورشیدی K2-141b که هم اندازه زمین است و بیش از 200 سال نوری با ما فاصله دارد، اقیانوس ها از گدازه مایع شکل گرفته اند، بادها با سرعت فراصوت می وزند و باران های سنگی می بارد و این شرایط باعث شده دانشمندان از آن به عنوان یکی از سخت ترین شرایط آب وهوایی یاد نمایند.
- سیارات فراخورشیدی چگونه کشف می شوند؟
این سیاره در اصل سال 2018 توسط تلسکوپ کپلر کشف شد اما در مطالعه ای تازه ای به سرپرستی جیانگ گوین (Giang Nguyen) که در نشریه Monthly Notices of the Royal Astronomical Society منتشر شده، دانشمندان دانشگاه مک گیل، دانشگاه یورک و مؤسسه آموزش علوم هند برای نخستین بار به پیش بینی شرایط آب وهوایی K2-141b می پردازند. شرایطی که با تلسکوپ های نسل بعدی مانند تلسکوپ فضایی جیمز وب می تواند از صدها سال نوری دورتر قابل تشخیص باشد.
دانشمندان هنگام تجزیه و تحلیل الگوی روشنایی این سیاره دریافتند که حدود دو سوم این سیاره نور روز را تجربه می نمایند. نزدیکی K2-141b به ستاره اش باعث قفل گرانشی آن شده و همواره یک سمت آن به طرف ستاره است. این بخش گرم و سوزان این سیاره به دمای بیش از 2900 درجه سانتی گراد می رسد و به اندازه ای زیاد است که نه تنها سنگ ها را ذوب می نماید، بلکه آن ها را بخار می نماید و جوی نازک و غیر قابل سکونت ایجاد می نماید.
نیکولاس کووان (Nicolas Cowan) نویسنده همکار در این پژوهش گفت: یافته ما احتمالا به این معنی است که جو کمی فراتر از سواحل اقیانوس گدازه گسترش یافته و این موضوع ردیابی آن را با تلسکوپ های فضایی آسان تر می نماید.
- ستاره شناسان یکی از داغ ترین سیاره های فراخورشیدی را یافتند
بخش های دیگر این سیاره فراخورشیدی در تاریکی انتها ناپذیری پوشانده شده است و دمای بسیار سرد 200- درجه سانتی گراد را تجربه می نماید.
در چرخه آب وهوایی روی زمین، آب بخار می شود، به بالای جو می رود، متراکم می شود و هنگام باران به سطح زمین بازمی شود. اکنون همین فرآیند در سیاره K2-141b روی می دهد فقط به چرخه آب، چرخه سنگ ها روی می دهد.
سدیم، سیلیسیم مونواکسید و سیلیسیم دی اکسید موجود در سیاره فراخورشیدی K2-141b به بخار مواد معدنی تبدیل می شود و توسط بادهای فراصوت که سرعت آن ها به بیش از 5000 کیلومتر بر ساعت می رسد، به بخش های تاریک این سیاره منتقل می شوند. در آن جا سنگ ها به درون اقیانوس ماگما با عمق نزدیک به 100 کیلومتر می بارند و برای شروع دوباره چرخه به سمت روشن سیاره جریان می یابند.
به گفته دانشمندان این چرخه به اندازه چرخه آب روی زمین ثابت نیست. جریان اقیانوس ماگما از سمت تاریک به روشن آهسته تر روی می دهد. پژوهشگران پیش بینی می نمایند که ترکیب مواد معدنی این سیاره با گذشت زمان تغییر می نماید و موجب می شود که در نهایت سطح و جو سیاره کاملا دگرگون شود.
- سیاره های فراخورشیدی غنی از کربن می توانند مخازن بزرگ الماس باشند
کووان اضافه کرد: همه سیارات سنگی از جمله زمین به صورت دنیایی مذاب شروع به کار کردند اما به سرعت سرد و جامد شدند. سیارات گدازه ای، دید یکتایی درباره این مرحله از تکامل سیاره ای به ما می دهند.
دانشمندان امیدوارند که با راه اندازی تلسکوپ فضایی جیمز وب در سال 2021 مشاهدات خود را بیشتر آنالیز نمایند.
عکس کاور: طرح گرافیکی سیاره فراخورشیدی K2-141b
Credit: Julie Roussy, McGill Graphic Design and Getty Images
منبع: CBS News
منبع: دیجیکالا مگبانیما: قدرت گرفته از سیستم مدیریت محتوای بانیما
بانوی ایران: مجله خبری و ورزشی بانوان، مجله خانواده