شماره هفدهم دوفصل نامه باستان پژوهی منتشر شد

به گزارش راه ساری، به گزارش خبرنگاران، در صفحات آغازین این شماره از باستان پژوهی پرونده ای با عنوان ما و پاتسیسم منتشر شده است که به مسألة حضور حاشیه ساز دنیل پاتس، استاد پیشین باستانشناسی دانشگاه سیدنی، در سیزدهمین گردهمایی سالانه باستانشناسی ایران در زمستان سال گذشته می پردازد، و در خلال آن به آنالیز و بازتاب دیدگاه های صاحب نظرانی چون یوسف مجیدزاده، حکمت الله ملاصالحی، شهریار عدل، حمید خطیب شهیدی، محمدرحیم صراف و پژوهشگران دیگر پرداخته شده است.

پرونده دیگر این شماره، اخلاق در باستانشناسی است که ضمن اشاره به آسیب های وارد آمده به جامعه باستانشناسی و میراث فرهنگی ایران طی مدیریتهای دولت های نهم و دهم به لزوم آسیب شناسی در این زمینه تأکید می کند. پیشنهاد تدوین مرامنامه ای اخلاقی برای جامعه باستان شناسی ایران، و تأمل در مسأله اخلاق در باستان شناسی و التزام به صیانت از مواریث فرهنگی در این پرونده مورد بحث قرار گرفته است.

بخشی از مطالب این شماره از مجله باستان پژوهی، پروندهای است درباره ساسانیان که مقاله هایی اعم از تألیف و ترجمه در آن انتشار یافته است. این مقاله ها عبارتند از حاجی آباد و گفتگوی تمدن ها، بافندگی در ایران؛ نگاهی به بافته های معدن نمک چهرآباد، چهارتاقی محمدآباد برازجان/دشتستان، گِل مُهرهای ساسانی تپة سیف آباد کازرون، سامانة دیوارهای دفاعی در دوره ساسانی و پاسگاهی از دوره ساسانی در شمال عمان.

از دیگر مطالب جالب توجه در این شماره مقاله ای است به قلم فیروز باقرزاده، محقق و باستانشناس پیشکسوت ایرانی مقیم فرانسه، که به تحلیل نقاشی مذهبی در ایران از خلال آنالیز و تحقیق در دو تصویر از مراسم خلعت پوشی (در محرم سال 583 ق/1187م) می پردازد که ابوزیدِ کاشانی، استاد نقاش و سفالگر سده ششم و هفتم قمری، روی چند کاسه سفالی پدید آورده بوده است. باقرزاده در این مقاله با تحلیلی موشکافانه نشان می دهد که نگاره روی این کاسه های سفالی نه از سر اتفاق و نه فاقد معنی اند، بلکه حامل پیامی از سوی هنرمند است، و ضمن نقاشی و ثبت یک مجلس تعزیه خوانی شهادت امام حسین(ع) و اشاره به تعزیه گردانی یکی از مشاهیر نقیبان آن روزگار، به رسم اعطای خلعت مربوط است.

وی سپس با اشاره به میل تاریخ نگارانه ابوزید فرضیه ای را پیش می کشد که به بهره گیری او از شیوه های کهن تر روایت در ایران ارجاع دارد و یادآور نکته هایی از میراث هنری ایران عهد ساسانی است.

در بخش دیدگاه این شماره، مقاله ای از حامد وحدتی نسب با عنوان تطور فرهنگیِ جوامع انسانی در پیرامون فلات مرکزی ایران از شروع تا سرانجام اهلی سازی ها؛ بازگفت انگاره سازش پذیریِ فرهنگی انتشار یافته که تلاشی است برای بازسازی نحوه برهم کنشِ انسان و محیط در محدوده فلات مرکزی ایران.

از دیگر مقاله های این شماره از مجله باید به ماد و همسایگانش: مکان یابی اِلیپی، آرامگاه باباقدرت: نشانه هایی از یک نیایشگاه مهری در اسفراین و قلعه های بم: نگاهی مقدماتی به الگوی دفاعی ـ امنیتی در منظر فرهنگی بم اشاره نمود.

باستان پژوهی در تهران در کتابفروشی های طهوری، توس، افتخارزاده، فروهر و بلخ عرضه می گردد.