چگونه به شبهه ها درباره گنجینه موزه هنرهای معاصر خاتمه دهیم؟ - راه ساری

آثار گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران در زمره مجموعه های کم نظیر جهانی است؛ مجموعه ای شامل آثار ایرانی و خارجی هنر نوین که بعضی از آنها در زمره گران ترین آثار هنری جهان بشمار می روند. با این همه شیوه نگهداری از آثار گنجینه و در مجموع صورت اموال موجود در گنجینه از مواردی است که در سالهای اخیر پرسش برانگیز بوده و هر از گاهی درخواست اهالی رسانه برای بازدید را به همراه داشته است؛ هرچند طرح مسائلی مانند لزوم رعایت پروتکل ها برای حفاظت از آثار از سوی متولیان وقت تا به امروز این راستا را با دشواری هایی همراه نموده است.

در همین ارتباط به گفت و گو با حسین اکبری نسب، منتقد هنری پرداختیم تا علت و ابعاد مختلف ماجرا را از زبان این منتقد بشنویم.

گنجینه موزه در معرض دید عموم قرار نمی گیرد

اکبری نسب در ابتدا با انتقاد از عملکرد موزه هنرهای معاصر تهران در نحوه به نمایش گذاشتن آثار گنجینه این مکان فرهنگی و هنری میگوید: موزه یک اساسنامه دارد. اگر در اساسنامه موزه موردی وجود داشته باشد که باید از گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران ویدیو تهیه گردد و در معرض دید عموم قرار گیرد، مدیران موزه موظفند به اساسنامه عمل نمایند.

او ادامه می دهد: گنجینه موزه جز بخش نمایشگاهی نیست و دارایی خاص موزه محسوب می گردد که نهایتا هر بار بخشی از آن در معرض دید عموم مردم قرار میگیرد و موقعی که در معرض دید عموم مردم گذاشته می گردد، خبرنگاران از آثار به نمایش درآمده ویدیو تهیه می نمایند یا گزارش هایی به اشکال متنوع تهیه می گردد و روال معمول در تمام جهان هم همین است. منتها مسأله این است که در این چهار دهه با آثار موجود در گنجینه به شکل و شمایلی خاص و عموما سلیقه ای برخورد شده است و خیلی از اشیای موجود در گنجینه هرگز در معرض دید عموم قرار نگرفته اند.

اکنون هم که نماشگاه هنر مینیمال و هنر مفهومی در حال برگزاری است، آثاری که به نمایش گذاشته شده اند، بیشترشان برای اولین بار است که از گنجینه به قصد نمایش عمومی خارج می شوند. از آنجا که کل گنجینه در معرض دید عموم قرار نمیگیرد و شفافیت کامل در خصوص لیست آثار موجود در گنجینه وجود ندارد، افکار عمومی نگران این ثروت ملی است و مردم راه دیگری هم برای آگاه شدن از شرایط گنجینه این موزه که در جهان هم کم نظیر است، ندارند. بهتر است یک مطالبه عمومی جهت ایجاد شفافیت کامل در خصوص آثار هنری موجود در گنجینه و نحوه نگهداری از آن به یاری خبرنگاران شکل بگیرد.

باید صورت کاملی از اشیای موجود در گنجینه موزه تهیه گردد

این منتقد هنری در پاسخ به این سوال که با توجه به حاشیه های پیش آمده در سالهای اخیر، بازدید اهالی رسانه از گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران به بعضی از شبهه سرانجام می دهد؟ میگوید: این مورد ممکن است اتفاق نیافتد اما میتوان این درخواست را داشت که صورت کاملی از اشیای موجود در گنجینه موزه هنرهای معاصر به اطلاع عموم برسد و مردم نسبت به این دارایی ملی اطلاعات شفاف و کاملی داشته باشند. درباره محافظت از این آثار اگر به عموم مردم اطلاع رسانی نمی نمایند، خودشان باید ویدیو تهیه نموده و امکانی در اختیار مردم قرار دهند تا بدانند که آیا از دارایی ملی شان محافظت می گردد؟

بنابراین به نظر من به جای درخواست بازدید از گنجینه، باید خواسته شفاف سازی در خصوص صورت اموال گنجینه، شیوه نگهداری از آثار و مواردی از این قبیل داشته باشیم. چون اگر جز اساسنامه موزه باشد که گنجینه در اختیار کسی قرار نگیرد، رییس موزه با صدور حکم بازدید از گنجینه خلاف قانون عمل می نماید و می تواند تحت تعقیب سازمان بازرسی یا سایر سازمان های نظارتی قرار گیرد.

او ادامه می دهد: فکر می کنم خواسته به جای اینکه به این سمت برود که خبرنگاران از گنجینه موزه هنرهای معاصر بازدید داشته باشند، بهتر است به این سمت معطوف گردد که عموم مردم از صورت اموال موجود در گنجینه آگاه شوند، شیوه نگهداری آثار و به هر حال مدیریت درست گنجینه موزه به نظر من باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد.

آیا از سرمایه ملی به درستی محافظت می گردد؟

اکبری نسب در پاسخ به این سوال که مهمترین مسأله که درباره موزه هنرهای معاصر تهران باید مورد توجه قرار بگیرد، چیست؟ اظهار می نماید: اطلاعاتی که در طول سالها به ما رسیده، شبهه آمیز بوده است. شیوه نگهداری باتوجه به اینکه دسترسی عمومی و اطلاعات کافی وجود ندارد، مهمترین دغدغه ای که برای ما به عنوان کنشگران و فعالان این حوزه وجود دارد این است که آیا از این آثاری که سرمایه ملی ممکلت محسوب می شوند، به درستی محافظت می گردد؟ گزارش مستندی درباره این موضوع وجود ندارد و به همین علت شک و شبهه همواره درباره گنجینه وجود داشته است.