1964؛ وقتی رویای المپیک برای دختران ایران واقعی شد - راه ساری

به گزارش خبرنگاران، سوم تیرماه 99 و روز دختر بهانه ای شد تا به شرایط ورزش دختران ایران و حضور آنها در بازیهای المپیک نگاهی بیندازیم. آنها هر چند حرکت خود را دیرتر از مردان آغاز کردند اما بالاخره گام در این راستا گذاشتند و با وجود نگاه منفی در جامعه سنتی و روبه رو شدن با این سوال که دختر را چه به ورزش محکم ادامه دادند تا جایی که پا به المپیک، عظیمترین رویداد ورزشی گذاشتند. آنها برای اولین بار در سال 1964 المپیکی شدند و بعد از انقلاب حضورشان پررنگ تر شد تا جایی که کیمیا علیزاده در تکواندو نخستین مدال دختران ایران را کسب کرد.

اولین دوره بازی های المپیک در سال 1896 به میزبانی آتن برگزار گردید که در خاتمه ایالات متحده آمریکا با کسب 11 طلا، 7 نفره و 2 برنز در صندلی نخست نهاده شد، یونان با 10 طلا، 17 نقره و 19 برنز دوم شد و آلمان با 6 طلا، 5 نفره و 2 برنز در صندلی سوم نهاده شد. ورزش دنیا تا به امروز 31 المپیک را برگزار نموده است که ایران در 17 دور آن حضور داشته است. در واقع اولین حضور ورزشکاران ایران در این بازی ها به 1900 لندن برمی گردد که ایران یک نماینده داشت و سپس در المپیک 48 لندن برای اولین بار ایران یک کاروان متشکل از ورزشکاران چند رشته را اعزام کرد اما دختران ورزشکار ایران در چند المپیک حضور داشتند؟ در این گزارش حضور دختران ایران در دوره های مختلف المپیک آنالیز می گردد.

المپیک 1964 توکیو

چهار ورزشکار در رشته های دوومیدانی و ژیمناستیک نام خود را به عنوان نخستین زنان ایران در المپیک ثبت کردند؛ نازلی بیا ماکو، ژولیت گفرکف و سیمین صفامهر سه دوومیدانی کاری بودند که به ترتیب در پرش ارتفاع، پرتاب دیسک و دوی 100متر به همراه پرش طول رقابت کردند. هیچ کدام از این سه تن به فینال رقابت ماده های خود نرسیدند اما گفرکف در پرتاب وزنه شانزدهم شد و بهترین نتیجه را کسب کرد.

جمیله سروری هم اولین ژیمناست زن ایران است که حضور در بازی های المپیک را تجربه کرد و تا به امروز هیچ زن دیگری در این رشته المپیکی نشده است.

المپیک 1976 مونترال

بعد از چند دوره وقفه بالاخره در سال 1976 چهار شمشیرباز المپیکی شدند تا زنان ایران هم در این بازی ها نماینده داشته باشد. به این ترتیب ژیلا الماسی، گیتی محبان، مهوش صفایی و مریم آچاک در دو بخش انفرادی و تیمی مقابل رقبای خود نهاده شدند که بهترین نتیجه، کسب عنوان نهمی در بخش تیمی بود.

المپیک 1996 آتلانتا

پس از وقفه ای 20 ساله، لیدا فریمان تنها زن ایرانی حاضر در المپیک 96 آتلانتا بود که در رشته تیراندازی به رقابت با حریفان خود پرداخت. نکته قابل توجه این بود که برای اولین بار پرچمداری کاروان ایران به یک زن سپرده شد و فریمان اولین زن پرچمدار کاروان ایران است. او همچنین اولین زن المپیکی ورزش ایران پس از انقلاب اسلامی لقب گرفت.

المپیک 2000 سیدنی

برای اولین بار زنان ورزشکار ایران در دو دوره پیاپی این بازی ها حاضر شدند. در واقع از این تاریخ به بعد فرایند مقطعی حضور در المپیک شکسته شد و منیژه کاظمی در تیراندازی تنها نماینده زنان بود. او در خط آتش تپانچه 10 متر بادی نهاده شد اما به فینال نرسید.

المپیک 2004 آتن

باز هم یک تیرانداز المپیکی شد تا برای سه دوره پیاپی تیراندازان تنها نمایندگان زن ایران در این بازی ها باشند. این بار نسیم حسن پور در تپانچه 10 متر بادی رقابت کرد و به فینال نرسید.

المپیک 2008 پکن

حضور مستمر تیراندازان پس از سه دوره متوقف شد و این بار سه زن در رشته های تیروکمان، قایقرانی و تکواندو المپیکی شدند. نجمه آبتین در مرحله اول تیروکمان حذف شد، هما حسینی در قایقرانی در صندلی 26 نهاده شد و سارا خوش جمال فکری به نیمه نهایی تکواندو نرسید. در این دوره برای دومین بار زنان پرچمدار کاروان ایران بودند و نام حسینی در لیست پرچمداران نهاده شد.

المپیک 2012 لندن

برای اولین بار در تاریخ بیش از 4 زن ورزشکار المپیکی شدند. زهرا دهقان در تیروکمان، لیلا رجبی در دوومیدانی، آرزو حکیمی و سولماز عباسی در قایقرانی، مه لقا جام عظیم و الهه احمدی در تیراندازی، سوسن حاجی پور در تکواندو و نداشهسواری در تنیس روی میز هشت زن ایران در لندن بودند.

المپیک 2016 ریو

9 زن در 6 رشته به المپیک راه پیدا کردند. زهرا نعمتی در تیروکمان برای اولین بار المپیکی شد و پرچمداری کاروان ایران را هم بر عهده گرفت. لیلا رجبی باز هم تنها نماینده دوومیدانی بود. کیمیا علیزاده در تکواندو، مهسا جاور در قایقرانی، ندا شهسواری در تنیس روی میز، الهه احمدی، نجمه خدمتی، مه لقا جام عظیم و گلنوش سبقت اللهی هم دیگر نمایندگان ایران در تیراندازی بودند.

در این دوره یک اتفاق تاریخی رقم خورد و علیزاده با کسب مدال برنز، اولین مدال زنان ایران در تاریخ المپیک را به دست آورد.

المپیک 2020 توکیو

توزیع سهمیه این دوره از بازی ها همچنان ادامه دارد. با این حال زنان ایران تا به امروز 6 سهمیه در رشته های تیراندازی (نجمه خدمتی، آرمینا صادقیان، فاطمه کرم زاده و هانیه رستیمان) و کاراته(حمیده عباسعلی و سارا بهمنیار) کسب نموده اند. با توجه به تعویق یک ساله المپیک این امیدواری وجود دارد که علاوه بر افزایش کمی سهمیه ها، حضور زنان در بازی ها نیز کیفی تر گردد. با این حال شیوع ویروس کرونا در دنیا برگزاری این دوره از بازی ها را در هاله ای از ابهام قرار داده است.