آشنایی با رودخانه های گیلان

به گزارش راه ساری، گیلان با بارش تقریبی 1200 میلی متری در سال پرباران ترین استان ایران است و رودها و رودخانه های بسیاری دارد.

آشنایی با رودخانه های گیلان

در همه فصل های سال می توان شاهد بارش های خوبی در استان گیلان بود، اما این بارش ها دربرخی از ماه های سال به مراتب بیشتر از دیگر ماه هاست و همچنین تابستان کم بارش ترین فصل این استان امحسوب می شود. بارش های متنوع باران و همچنین برف در مناطق کوهستانی سبب جاری شدن رودخانه های زیادی در گیلان شده که همگی آنها در نهایتاز بزرگ ترین دریاچه جهان یعنی خزر سردر می آورند.

همه رودخانه های گیلان

گیلان 54 رشته رودخانه دائمی دارد که از این تعداد، 18 رودخانه از جمله سفیدرود، پلرود، شفارود، شلمان رود، زرجوب، گوهررود، پیربازار، پسیخان، سیاه درویشان، ماسوله رودخان، مرغک، دیناچال، لیسار، لمیر، حویق، لوندویل، آستاراچای و آچی رود از لحاظ بیولوژیکی و اکولوژیکی و زیست محیطی، اهمیت ویژه ای دارند. طول رودخانه های گیلان تقریبا 2200 کیلومتر است و 10 رشته رودخانه مهم نیز برای رهاسازی تولیدات شیلات گیلان در استان وجود دارد.

مهم ترین رود گیلان

سفید رود به عنوان پرآب ترین رودخانه شمال کشور است که مهم ترین منبع تامین آب گیلان به شمار می آید. این رودخانه برخلاف تصور عامیانه تقریبا از بارش های سالیانه گیلان نصیبی نمی برد، زیرا این رود، خود از شاهرود که از کوه های طالقان و الموت و قزل اوزن که از کوه های کردستان و زنجان سرچشمه می گیرند سیراب می شود. در واقع سفیدرود از محل تلاقی این 2 رود شروع می شود و در منطقه کیاشهر از توابع آستانه اشرفیه به دریای خزر می ریزد. در محل تلاقی این دو رود سد بزرگی با نام سد سفیدرود یا سد منجیل ساخته شده که در حال حاضر آب کشاورزی 172 هزار هکتار از مجموع 238 هزار هکتار شالیزارهای استان گیلان را تامین می کند. ظرفیت فعلی این سد، یک میلیارد و 50 میلیون متر مکعب است.

پلرود، جاری از اشکورات

پلرود که به زبان محلی به آن (پیلو رود) یعنی رود بزرگ می گویند از دیگر رودهای پرآب گیلان در شرق این استان است که از ارتفاعات اشکورات سرچشمه می گیرد. دره ها و آبشارهای زیادی در راستا این رودخانه وجود دارد. این رود از راستاهای جنگلی پرپیج و خم زیادی و در نهایت از منطقه رحیم آباد می گذرد و در ساحل کلاچای به خزر می پیوندد. مواد آلی موجود در آب این رودخانه سبب شده است تا محصولات حوزه آبریز این رود از کیفیت بالایی برخوردار باشند. چند سالی است در نزدیکی های رحیم آباد ساخت سد پلرود کلنک خورده و با پیشرفت کمی در دست ساخت است.

شفارود

شفارود زیبا و پر جاذبه از کوه های سنبل و تیرو سرچشمه می گیرد، از رضوان شهر عبور می کند و سپس به دریای خزر می پیوندد. در طول راستا شفارود به خزر، رودخانه های دلبه رود، سیاهرود، میان رود، خوشابر، خولاکو، آستاوربار، هفت خونی و کوری به آن می پیوندند. در طول این راستا رودخانه های میناروبار، ملارود و تیزرود نیز از شفارود جدا می شوند. شفارود 2 شاخۀ اصلی شمالی و جنوبی دارد. شاخۀ شمالی آن شفارود و شاخۀ جنوبی آن خوشابر نامیده می شود. خوشابر یا سیاه بیل از کوه های سه کوه سر، امیر کوه، پالان سر و خالسدان سرچشمه می گیرد. این رود حیات بخش، آبادی های کلته، شیر بچه پیر، دشته میان و سرک را سیراب می کند و در نهایت به رودخانۀ شفاورد می پیوندد. البته خوشابر پیش از پیوستن به شفارود سیاه بل را نیز با خود همراه می کند.

شاخۀ شمالی شفارود، که شفارود اصلی به شمار می رود، از به هم پیوستن دو رودخانۀ سیاه رود و میان رود ایجاد شده است. سیاه رود از کوه های برزه کوه و زندانه سرچشمه می گیرد. این رود از آبادی های چنگیز خونی، جلوه خوار، کنگه لیوه، رینه و معاف محله عبور می کند.

شلمان رود

شلمان رود از کوه های البرز ناتشکوه شهرستان املش سرچشمه می گیرد و با گذر از مناطق کوهستانی و جلگه ای، از جمله شهر شلمان از توابع شهرستان لنگرود، انتها به دریای خزر می ریزد. این رود نسبتا پرآب است و در گذشته محلیان با صید ماهی از این رود امرار و معاش می کردند.

آستاراچای

آستاراچای از ارتفاعات کوهستان حیران در شهرستان مرزی بندر آستارا و دامنه های قلعه شیندان سرچشمه می گیرد و به طول 38.5 کیلومتر حدود مرزی دو کشور جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان را معین می کند. پس از اعلام آستاراچای به عنوان مرز بین 2 کشور، توافق اولیه مسئولان وقت برای معین مدت زمان 9 ماهه فصل صید ویژه بومیان منطقه محقق شد و صیادان محلی توانستند از حق صید در این رودخانه برخوردار شوند. طول 20 کیلومتری سنگلاخی کف این رودخانه سبب شده است تا ماهیان مولدی که وارد آن می شوند، فضای مناسبی برای تخم ریزی داشته باشند؛ اتباع ایرانی و آذری می توانند فقط در 3 کیلومتر از این رودخانه صید کنند که کف شنی دارد و مناسب برای تخم ریزی نیست.

زرجوب و گوهر رود

رودخانه های زرجوب و گوهررود دو رودخانه ای هستند که از میان شهر رشت می گذرند. زرجوب از کوه های کم ارتفاع هزار مرز، نیزه سر، جوکلبندان و کچا از حدود 25 کیلومتری جنوب شهر رشت سرچشمه می گیرد، پس از عبور از منطقه بهدان و چوماچا و پیوستن به رودخانه گوهررود، رودخانه پیربازار رود را تشکیل می دهد به بخش شرقی تالاب انزلی وارد می شود. این رودخانه با متوسط حجم سالانه 173/4 میلیون متر مکعب یکی از منابع اصلی و مهم تأمین آب تالاب انزلی به شمار می رود.

گوهررود هم از 700 متری کوه های سراوان سرچشمه می گیرد، پس ورود از جنوب به شهر رشت به زرجوب می پیوندد. این دو رود به دلیل ورود فاضلاب های شهری به آنها به آلوده ترین رودخانه های جهان شهرت یافتند.

رودخانه های حوزه آبریز تالش

رودخانه های حوزه شهرستان تالش شامل 9 رودخانه اصلی و تعداد زیادی رودخانه فرعی هستند که از نظر اکولوژیکی و زیستگاهی اهمیت فوق العاده ای در حفاظت از ذخایر ارزشمند ژنتیکی ماهیان دریای خزر دارند. بیشتر ماهیان دریای خزر برای تخم ریزی و تکثیر به رودخانه های مهم استان گیلان مهاجرت می کنند که در این میان حوزه آبریز تالش بسیار مورد توجه ماهیان خزری است. رودخانه حویق و ناورود مهم ترین رودهای این حوزه آبریز را تشکیل می دهند.

رودخانه لنگرود

رودخانه لنگرود از آرام ترین رودخانه های گیلان است. در طول سال به جز در مواقع بسیار پربارش هیچگاه نشان طغیان و جریان تند آب در آن پیدا نیست. این رود از ارتفاعات سیاهکل و رودبار به ویژه بلندی های دلفک (درفک) سرچشمه می گیرد. این رود بعد از طی راستا دیلمان، سیاهکل، لاهیجان و لنگرود راهی چمخاله می شود. طول راستا این رودخانه بسیار زیباست و این زیبایی در چمخاله به اوج خود می رسد. این رود در یک کیلومتری ساحل خزر به شلمان رود متصل می شود. بعد از آن به خزر می پیوندد.

ویزارو: ویزای تضمینی شینگن، ویزای کانادا تضمینی

سلو بلاگ: محفلی برای هم اندیشی

منبع: همشهری آنلاین
انتشار: 10 مهر 1400 بروزرسانی: 10 مهر 1400 گردآورنده: rahesari.ir شناسه مطلب: 9624

به "آشنایی با رودخانه های گیلان" امتیاز دهید

1 کاربر به "آشنایی با رودخانه های گیلان" امتیاز داده است | 3 از 5
امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "آشنایی با رودخانه های گیلان"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید