دانستنی هایی درباره سوزش معده - راه ساری

به گزارش خبرنگاران، عصر ایران نوشت: احساس سوزش در معده علامتی شایع و آزاردهنده است. این شرایط اغلب از سوءهاضمه سرچشمه می گیرد که به نام دیس پپسیا (Dyspepsia) نیز شناخته می گردد. احساس سوزش در معده معمولا علامتی از شرایطی زمینه ای، مانند عدم تحمل بعضی مواد غذایی است.

داروهای تجویزی و بدون نسخه می توانند به پیشگیری و درمان سوء هاضمه یاری نمایند و بعضی درمان های خانگی نیز می توانند به تسکین علائم آن یاری نمایند.

افرادی که به طور مرتب سوزش معده و علائم مشابه را تجربه می نمایند باید برای آنالیز دقیق شرایط به پزشک مراجعه نمایند. تشخیص دلیل زمینه ای این شرایط و دریافت درمان مناسب اهمیت دارد.

دلایل

احساس این که معده یا بخش داخلی سینه در حال سوزش یا بسیار اسیدی است می تواند بسیار دردناک باشد. درد ممکن است پس از غذا خوردن یا هنگام تجربه استرس تشدید گردد.

مردم معمولا سوزش سردل را همراه با سوزش در معده خود احساس می نمایند. سوزش سردل زمانی رخ می دهد که احساس سوزش از معده به سمت بالا حرکت نموده و به سینه وارد می گردد.

چند دلیل برای احساس سوزش معده وجود دارند که شامل موارد زیر می شوند:

سوءهاضمه

یک دوره سوءهاضمه می تواند موجب احساساتی مانند سوزش معده همراه با موارد زیر گردد:

- نفخ

- سر و صدای معده

- گاز

- سوزش سردل

- احساس پری

- حالت تهوع

سوء هاضمه گاه به گاه لزوما نشانه ای از یک بیماری زمینه ای نیست. غذا خوردن بیش از حد، مصرف غذایی بسیار تند یا غذایی فاسد نیز می توانند به بروز سوء هاضمه منجر شوند.

سوء هاضمه عملکردی

بسیاری از موارد سوء هاضمه دارای یک دلیل مستقیم و تعیین نیستند. پزشکان این موارد را سوء هاضمه عملکردی می نامند. این نوع از سوء هاضمه می تواند موجب علائمی مانند سوزش معده گردد.

سوءهاضمه عملکردی بی ضرر است، اما علائم آن می تواند آزاردهنده باشد و پزشک پیش از تشخیص این شرایط، دلایل احتمالی دیگر را نیز آنالیز می نماید.

بیماری بازگشت اسید معده به مری (GERD)

بیماری بازگشت اسید معده به مری شرایطی است که موجب بازگشت مکرر اسید معده به مری گردد. این بازگشت زمانی رخ می دهد که اسید از معده به سمت بالا حرکت نموده و وارد مری می گردد که احساس سوزش در معده و سینه را در پی دارد.

از دیگر علائم این بیماری می توان به موارد زیر اشاره نمود:

- دشواری در بلع

- مزه ترش در انتهای دهان

- بالا آمدن غذا یا اسید معده تا دهان

- سرفه مزمن

- گاز و نفخ

بیماری بازگشت اسید معده به مری می تواند با عوارضی نیز همراه باشد. به عنوان مثال، اسید معده ممکن است موجب آسیب دیدگی مری گردد و خطر شرایطی مانند مری بارت (Barretts esophagus) که شامل تغییرات مضر در دیواره داخلی مری می گردد را افزایش دهد.

واکنش ها به بعضی غذاها

بعضی افراد دارای واکنش هایی قوی به بعضی غذاها هستند که به علائم شبیه بیماری بازگشت اسید معده به مری، از جمله سوزش معده، منجر می گردد. خوراکی هایی که معمولا موجب مسائل گوارشی می شوند، شامل موارد زیر هستند:

- لبنیات، به ویژه در افرادی که عدم تحمل لاکتوز دارند

- گلوتن، به ویژه در افرادی که عدم تحمل گلوتن دارند

- غذاهای نایت شید، مانند بادنجان، فلفل دلمه ای و گوجه فرنگی

- الکل

الکل می تواند دستگاه گوارش را تحریک کند و موجب احساس سوزش معده و مسائل دیگر گردد.

سندرم روده تحریک پذیر (IBS)

سندرم روده تحریک پذیر شرایطی شایع است، اگرچه پزشکان از دلیل قطعی آن آگاهی ندارند. از علائم این شرایط می توان به سوزش معده و همچنین موارد زیر اشاره نمود:

- کرامپ ها

- نفخ

- گاز

- یبوست

- اسهال

سندرم روده تحریک پذیر یک بیماری بلند مدت است، اگرچه درمان های بسیاری می توانند به مدیریت علائم آن یاری نمایند.

زخم های پپتیک

زخم های پپتیک یا زخم معده در دیواره داخلی معده شکل می گیرند. افراد بسیاری مبتلا به زخم های پپتیک احساس سوزش در معده و شکم را به عنوان قوی ترین علامت گزارش نموده اند. همچنین، این زخم ها موجب موارد زیر می شوند:

- احساس پری حتی پیش از غذا خوردن

- نفخ

- آروغ زدن

- سوزش سردل

- حالت تهوع

افراد بسیاری مبتلا به زخم های پپتیک واکنش به بعضی غذاها را نیز تجربه می نمایند. به عنوان مثال، غذاهای تند می توانند علائم این شرایط را تشدید نمایند.

عفونت های معده

هلیکوباکتر پیلوری یا به طور خلاصه اچ. پیلوری باکتری است که می تواند موجب عفونت معده گردد.

بعضی افراد مبتلا به عفونت های اچ. پیلوری سوزش معده را همراه با علائم دیگر مانند موارد زیر تجربه می نمایند:

- نفخ

- آروغ زدن

- بی اشتهایی

- کاهش وزن ناخواسته

- حالت تهوع

داروها

بعضی داروها می توانند بر دستگاه گوارش انسان تاثیرگذار باشند و موجب احساس سوزش در معده شوند. از جمله این داروها می توان به بسیاری از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)، مانند موارد زیر اشاره نمود:

- آسپرین

- ایبوپروفن

- ناپروکسن

- سلکوکسیب

- اگزاپروزین

افرادی که به طور مرتب از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی استفاده می نمایند و با معده درد روبرو هستند باید با پزشک خود در این زمینه صحبت نمایند. پزشک می تواند تغییر در دوز داروی مصرفی یا جایگزینی آن با دارویی دیگر را پیشنهاد دهد.

سرطان معده

در موارد نادر، سوزش معده می تواند نشانه ای از سرطان معده باشد. از دیگر علائم این بیماری می توان به موارد زیر اشاره نمود:

- احساس پری در قسمت بالایی شکم

- خستگی

- حالت تهوع و استفراغ

- کاهش وزن ناخواسته

- سوزش سردل شدید

- کم خونی

- استفراغ خون آلود

- مدفوع خون آلود

به گفته انجمن سرطان آمریکا، اختلالات غیر سرطانی نیز می توانند موجب بروز بسیاری از این علائم شوند.

تشخیص

تشخیص به طور معمول با معاینه بدنی شروع می گردد. پزشک پرسش هایی درباره علائم فرد و همچنین رژیم غذایی، سبک زندگی و هر گونه داروی مصرفی وی مطرح می نماید.

پزشک ممکن است از ابزارهای دیگر، مانند سونوگرافی یا آندوسکوپی، برای یاری به تشخیص دلیل زمینه ای استفاده کند.

همچنین، ممکن است آزمایش هایی، مانند آزمایش تنفس، برای آنالیز باکتری اچ. پیلوری تجویز شوند.

زمانی که دلیل زمینه ای سوزش معده تعیین شد، پزشک می تواند گزینه درمان مناسب را ارائه کند.

درمان

بعضی داروهای بدون نسخه و تجویزی می توانند علائم بازگشت اسید معده و سوء هاضمه را تسکین دهند.

فرد مبتلا به عفونت اچ. پیلوری نیازمند دریافت آنتی بیوتیک است.

زمانی که داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی دلیل احساس سوزش هستند، پزشک ممکن است تغییر دارو یا دوز مصرفی را توصیه کند.

درمان های خانگی

انجام اقدامات زیر ممکن است به کاهش و پیشگیری از احساس سوزش در معده یاری نمایند:

حذف غذاهای محرک

برای افراد مبتلا به عدم تحمل غذایی و بیماری بازگشت اسید معده بعضی مواد غذایی ممکن است محرک یا تشدیدنماینده علائم باشند.

به همین دلیل، تهیه یک دفتر گزارش روزانه مفید است. هر وعده غذایی و میان وعده مصرفی و علائمی که پس از آنها ظاهر می شوند را ثبت کنید.

از محرک های شایع می توان به موارد زیر اشاره نمود:

- لبنیات

- گلوتن

- کافئین

- الکل

- غذاهای سرخ شده

- غذاهای چرب

- شکلات

- مرکبات

- سیر، تره فرنگی و پیاز

- غذاهای نایت شید، مانند بادنجان، فلفل دلمه ای و گوجه فرنگی

از اقدامات پیشگیرانه دیگر می توان به موارد زیر اشاره نمود:

- کاهش یا ترک مصرف الکل

- مدیریت استرس

- پرهیز از غذا خوردن دیر وقت پیش از خواب

- مصرف وعده های غذایی کوچک تر

- بالاتر قرار دادن سر با استفاده از متکای اضافه هنگام خواب شبانه

- حفظ وزن سالم

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

سوءهاضمه گاه و بیگاه معمولا دلیلی برای نگرانی محسوب نمی گردد. با این وجود، افرادی که علائم پایدار، مانند سوزش معده را تجربه می نمایند باید به پزشک مراجعه نمایند. از دیگر علائم نگران نماینده می توان به کاهش وزن ناخواسته، احساس پری، یا بی اشتهایی اشاره نمود.

tour-malaysia.ir: تور مالزی ارزان، تور لحظه آخری مالزی، تور مالزی نوروز، بهار، پاییز، تابستان، زمستان مالزی را از ما بخواهید.

kheimehnews.ir: با مجله اخبار شامگاهی خیمه نیوز همراه شوید.