مرگ پله؛ سرانجام پـادشاه - راه ساری

اشک های پدر و آغاز افسانه پله

به گزارش هم میهن، پس از شکست برزیل از اروگوئه در جام دنیای 1950، ادسون آرانتس دوناسیمنتو که با نام پله مشهور است و آن موقع 9 ساله بود، به پدرش که شدیداً از این باخت ناراحت بود و اشک می ریخت، قولی داد. پله در مصاحبه ای که با سایت فیفا در سال 2014 داشت، شرح می دهد: یادم می آید که به شوخی به او گفتم: گریه نکن بابا، من جام دنیای را برای تو می گیرم. هشت سال بعد در سال 1958، شوخی پله رنگ واقعیت گرفت و اولین قهرمانی دنیا در رکورد سه قهرمانی دنیای پشت سرهم خود را به دست آورد.

به این ترتیب افسانه پله آغاز شد و تا زمان آخرین بازی اش در سال 1977، بیش از 1280 گل به نام خودش ثبت کرد. پله تا خاتمه دوران حرفه ای اش سه قهرمانی دنیا با برزیل در سال های 1958، 1962، 1970 به دست آورد که بیشترین تعداد قهرمانی است که یک بازیکن تا به امروز پیروز به کسب آن شده است.

البته این تنها یکی از رکورد هایی است که پله به دست آورده است. چهارگلی که او در اولین بازی حرفه ای اش در سال 1956 به ثمر رساند، پیش زمینه تعداد 1283 گلی است که در طول سال ها به نام خودش ثبت کرد و در دنیا با این تعداد گل، پادشاهی می نماید. با این حال بحث هایی در خصوص این تعداد گلی که گینس ثبت نموده وجود دارد، چون چندین رسانه گزارش داده اند که بیش از 500گل پله در مسابقات محبت آمیز و غیررسمی به ثمر رسیده، نه در رقابت های حرفه ای.

دلخوری برزیلی ها از الماس سیاه

در سال 1964 کودتای نظامی ای در برزیل رخ داد و بسیاری از مردم این کشور توقع داشتند ستارگانی، چون پله در حمایت از مردم صحبت نمایند، اما این اتفاق رخ نداد. مردم برزیل عقیده داشتند دخالت های دولت آمریکا، کشورشان را نابود خواهد نمود. پله نه تنها واکنشی دراین باره نداشت، بلکه یک دهه بعد به تیمی در لیگ آمریکا رفت تا این دلخوری ها بار دیگر سر باز کند. هرچند در میانه این کدورت ها، پله توانسته بود با قهرمان کردن برزیل در جام دنیای 1970، بار دیگر دل مردم را به دست بیاورد. پس از بازنشستگی پله از تیم ملی برزیل و سانتوس در سال 1974، وزیر امور خارجه سابق آمریکا هنری کیسینجر، به سائوپائولو رفت تا پله را برای بازی در نیویورک کناموس متقاعد کند.

پله که از فوتبال خداحافظی نموده بود، نتوانست پیشنهاد وسوسه انگیز آمریکایی ها را رد کند: او من را به کافه دعوت کرد و گفت گوش کن، تو می دانی من آمریکایی هستم و سیاستمدارم. فوتبال به آنجا هم آمده و الان در مدارس، بچه ها فوتبال بازی می نمایند. مایلی به ما یاری کنی تا فوتبال را در آمریکا ارتقا بدهیم؟ من هم گفتم: خدای من!

کیسینجر قبل از متقاعد کردن پله برای امضای قرارداد سه ساله هفت میلیون دلاری، در تلگرافی که برایش ارسال نموده بود، نوشت: اگر تصمیم به امضای قرارداد بگیرید، مطمئن هستم که اقامت شما در آمریکا به روابط نزدیک تر برزیل و ایالات متحده در زمینه ورزش یاری خواهد نمود. اشاره کیسینجر به کودتای کشور برزیل است که با حمایت دولت استان متحده آمریکا رخ داد و تا سال 1985 ادامه یافت. هرچند روابط برزیل و آمریکا و همینطور این کشور با پله کاملا به سمت سفیدشدن رفت.

این موضوع را می توان از جملات رونالد ریگان، رئیس جمهور وقت آمریکایی ها دریافت که در وصف پله بعد از دیدارشان در آمریکا گفت: نام من رونالد ریگان است. رئیس جمهور استان متحده آمریکا. اما شما نیازی نیست خودت را معرفی کنی، چون همه می دانند پله چه کسی است.

توقف جنگ داخلی به علت شماره ده

خاطرات کیسینجر در خصوص پله، اما مختص به پیشنهادش برای حضور در لیگ آمریکا نبود. جنگ داخلی کشور نیجریه که مربوط به چهاردهه پیش است، متوقف نمی شد؛ مگر وقتی نام پله به میان آمد. کیسینجر در مقاله ای در سال 1999 در مجله تایم گفت، هر دو طرف در جنگ داخلی نیجریه در سال 1967، به مدت 48ساعت آتش بس اظهار داشتند تا پله بتواند در مرکز لاگوس در مسابقه ای نمایشی بازی کند.

وبسایت سانتوس نوشته: ساموئل اوگبمودیا، فرماندار نظامی منطقه، موقعیتی به وجود آورد تا هر دو طرف بتوانند پیروزی 2-1 پله مقابل نیجریه را دیدن نمایند. پله در سال 2020 در توئیتی نوشت: از ما خواسته شد تا در بحبوحه جنگ داخلی در شهر بنین، یک بازی محبت آمیز انجام دهیم، اما سانتوس آنقدر محبوب بود که آن ها با آتش بس روز مسابقه موافقت کردند. این روز را روزی می دانند که جنگ به خاطر سانتوس متوقف شد.

من نابینا نیستم

عملکرد فوتبالی پله با حضور دلچسب و پیروزیت آمیزش در فینال جام دنیای 1970 مقابل ایتالیا توأم شده است. بازیکنی که تا یک ماه پیش از آغاز این تورنمنت حضورش در تیم ملی برزیل قطعی نبود. ژائو سالدانیا، خبرنگار مطرح برزیلی که در آن روز ها با حفظ سمت، سرمربی تیم ملی کشورش شده بود، اعتقادی به پله نداشت. او در مصاحبه ای عجیب عنوان نموده بود، پله بیان خوبی ندارد و باتوجه به مصدومیت طولانی مدتی که داشته، بهتر است دیگر به تیم ملی دعوت نگردد.

او پیش از اینکه تصمیم بگیرد پله را از فهرست نهایی تیم ملی خط بزند، شماره 10 را از او گرفت و شماره 13 را به او داد. از سوی دیگر، اما پله حمایت سرسخت دیکتاتور برزیل، ایمیلیو گاراستوزو را داشت و دستور داد پله باید به تیم ملی دعوت گردد.

ژائو سالدانیا که با فشار رئیس جمهور کشورش رو به رو شده بود در یک مصاحبه تاریخی اظهار داشت، او و رئیس جمهور هر دو برزیلی و اهل جنوب این کشور هستند، اما هر زمان او به درخواست من نخست وزیر کشور را عوض کرد، من نیز به دستور رئیس جمهور، بازیکنی سفارشی را به تیم ملی دعوت خواهم کرد. همین مصاحبه کافی بود تا ماریو زاگالو در فاصله کمتر از 40 روز تا آغاز مسابقات، جانشین سرمربی مغضوب رئیس جمهور برزیل گردد تا پله نیز بدون دردسر راهی جام دنیای مکزیک گردد. پله در فینال دنیای، درخشان ظاهر شد و بعد از بالا بردن جام قهرمانی فریاد زد: من می بینم.

پله سعی کرد بعد از خاتمه فوتبال اش هر آنچه را آرزو داشت، محقق کند. در سال 1981 در فیلم فرار به سوی پیروزی، با بازی سیلوستر استالونه حضور یافت. قرار بود پله در این فیلم درون دروازه بایستد و استالونه ضربه نهایی قیچی برگردان را بزند.

استالونه حتی نتوانست یک شوت به سمت دروازه بزند تا تصمیم کارگردان عوض شد و این سکانس را بدون حتی یک توقف، پله، به خوبی ایفا کرد. در سال 1990 پله گفت، بدش نمی آید برای ریاست جمهوری برزیل کاندیدا گردد؛ این اتفاق هیچ وقت رخ نداد، اما به نوعی توانست با حضور در کابینه رئیس جمهور به عنوان وزیر ورزش از سال 1995 تا 1998 در سیاست حضور داشته باشد. با رفتن پله بسیاری از صفت ها نیز با او خاک شدند؛ همانطور که فرانس پوشکاش در وصف او گفته بود: از دید من آلفردو دی استفانه برترین بازیکن تاریخ فوتبال است. شاید تعجب کنید چرا از پله نمی گویم؛ چون پله فراتر از یک فوتبافهرست بود و در تعاریف من نمی گنجد.