کیست کبد چیست و چقدر خطرناک است؟ - راه ساری

کیست کبد بیشتر مواقع علائمی ندارد و وقتی کیست کبدی خیلی بزرگ می شود باعث ایجاد درد در برخی از نقاط بدن می شود.

کیست یک کپسول یا یک کیسه پر از مایع سلول و دیگر مواد می باشد که شبیه به یک بالن داخل بدن قرار می گیرد. کیست ها معمولاً در زیر پوست خودشان را نشان می دهند. پشت گردن و مچ رایج ترین محل ایجاد کیست است، اما کیست ها بعلاوه می توانند در اعضای دیگر بدن هم ایجاد شوند.

از جمله بافت سینه، تخمدان یا هر عضوی در داخل بدن. کیست های کبدی هم داخل کبد شکل می گیرند. این کیست ها بسیار رایج هستند. از هر 20 نفر حداقل یک نفر کیست کبدی دارد، اما بیشتر افراد خودشان از وجود کیست کبدی آگاه نیستند.

بیشتر کیست های کبدی هیچ علامتی را به طور کلی ایجاد نمی نمایند. به همین خاطر بیشتر افراد از وجود آن ها آگاه نیستند، اما در برخی از موارد، یعنی زمانی که کیست بزرگ شود، باعث ایجاد علایمی خواهد شد:

نفخ

درد در قسمت راست و بالای شکم

احساس پری و ناراحتی در داخل شکم

درد در شانه راست

زمانی که کیست کبدی عامل ایجاد درد باشد، درد آن معمولاً ناگهانی و با شدت خفیف تا شدید است، اما کیست های کبدی کوچک دردی را ایجاد نمی نمایند، علامتی هم ندارند. به همین خاطر سال ها ناشناخته باقی می مانند، اما اگر این کیست بزرگ شود، درد آن نیز افزایش پیدا نموده که گاهی اوقات آنقدر کیست بزرگ می شود که ممکن است حتی از بیرون شکم هم آن را احساس کنید.

خونریزی کیست کبد گاهی اوقات بدون هیچ دارویی، خود به خود قطع می شود که در چنین صورتی درد و علائم هم بعد از دو روز بهبود پیدا می نمایند.

در بیشتر موارد پزشکان در خصوص دلیل کیست کبدی مطمئن نیستند، اما معمولاً نقص دوران کودکی و نوزادی را عامل ایجاد کیست کبد می دانند.

در برخی از نقاط جهان بلع انگلی به نام اکینوکوکوس به وسیله حیواناتی از جمله سگ ها انجام می شود که آن ها را دچار عفونت می نماید. این انگل در بین گله گوسفند ها هم وجود دارد و می تواند در هوا پخش شود و عامل ایجاد کیست کبدی باشد.

برخی از کیست های کبدی به دلیل شرایط های نادری مثلاً بیماری کبدی پلی کیستیک در کبد ایجاد می شوند. گاهی اوقات هم تومور ها عامل ایجاد رشد کیست در کبد هستند.

گاهی اوقات کیست های کبد نتیجه بد شکل شدن کیسه های صفرا هستند که هنوز دلیل این تغییر شکل تعیین نیست. صفرا ماده ای است که به وسیله کبد فراوری می شود و به هضم و گوارش یاری می نماید.

برخی از افراد نیز با کیست کبدی متولد می شوند، اما برخی ها هم هستند که حتی در سنین پیری کیست کبدی داخل بدنشان ندارند. زمانی که کیست کبدی در همان دوران تولد در بدن فرد وجود داشته باشد، معمولاً بدون تشخیص باقی می ماند تا اینکه در دوران جوانی علائمی از خودش نشان دهد.

معمولاً پزشکان از سونوگرافی یا دیگر انواع عکسبرداری ها برای تشخیص کیست کبد استفاده می نمایند و در برخی از موارد پزشک ممکن است آزمایش خون به عمل بیاورد تا متوجه هرگونه انگل عامل کیست کبد شود.

کیست ها معمولاً به وسیله سی تی اسکن هم تشخیص داده می شوند. فقط بیمارانی احتیاج به درمان دارند که علائمی را در خودشان مشاهده نمایند. در چنین حالتی ممکن است که فرد برای برداشتن قسمت بزرگی از دیواره کیست احتیاج به جراحی پیدا کند.

اگر بخواهند فقط مایع داخل کیست را خالی نمایند، نتیجه تاثیر گذاری نمی گیرند و یا دوباره بعد از چند روز داخل آن با مایع پر می شود. این فرایند به وسیله لاپاراسکوپی انجام می شود و فقط احتیاج به دو الی سه برش کوچک دارد که احتمال بازگشت آن کم است.

بیماری کبدی پلی کیستیک نادر است. از هر هزار نفر، 6 نفر را درگیر می نماید. این بیماری شبیه به خوشه های انگور در شکل بزرگ و کوچک یا ترکیبی از آن ها ظاهر می شود. 90 درصد افرادی که این بیماری را می گیرند، احتمالاً به کیست کبد مبتلا می شوند.

تومور های کیستی کبد برعکس کیست ساده کبد خیلی رایج نیستند. این تومور ها دارای بخش های جامد و مایع هستند و بیشتر آن ها بدون آسیب می باشند، اما ممکن است به سرطان هم تبدیل شوند. در موارد بسیار نادری افراد ممکن است دچار التهاب لوزالمعده یا پانکراس شوند و یک نوع کیست کاذب هم در کبد آن ها ایجاد شود.

کیست کاذب یعنی کیست واقعی وجود ندارد، بلکه بقایا و مایعات به جامانده از لوزالمعده در کبد جمع شده است که در چنین حالتی مایع اضافی را با جراحی و یا بدون آن بیرون می کشند. اگر پزشک چیزی را در کبد شما تشخیص دهد، احتمالا می تواند با آزمایش متوجه شود که کیست بوده یا تومور.

علائم تومور های کیستی کبد شامل احساس پری و درد در شکم است که باز هم سونوگرافی و سی تی اسکن می تواند این تومور ها را تشخیص دهد و همه تومور های کیستی کبد را به وسیله جراحی خارج می نمایند.

حتی اگر کیست های کبدی هم خیلی بزرگ شده باشند و درد شدیدی را ایجاد نمایند، باز هم منظره ما نسبت به درمان مثبت است. بعلاوه باید تمام گزینه های درمانی را به خوبی بشناسید. مزایا و معایب هر کدام را بدانید و تصمیم بگیرید که کدام یک را انتخاب کنید. کیست کبد معمولا عاملی برای نارسایی یا سرطان کبد نیست.

اگر کیست کبد شما عامل ایجاد علائم نشده باشد، احتمالاً پزشک اصلاً آن را درمان نمی نماید، اما اگر علامت داشته باشید، احتمالاً آب کیست کبد را خارج می نمایند. در برخی از موارد پزشک ممکن است که جراحی را برای خارج کردن بخشی از کیست پیشنهاد کند تا بخواهد از تجمع دوباره مایعات داخل کیست جلوگیری کند.

همان طور که گفتیم این جراحی لاپاراسکوپی محسوب می شود و احتیاج به برش های کوچکی دارند که معمولاً بعد از آن، فرد یک الی دو شب داخل بیمارستان بستری می شود.

در بیشتر موارد بعد از دو هفته به حالت طبیعی برمی گشت. کیست های کبد بعد از جراحی هرگز برنمی گردند. اگر هم تومور کبدی داشته باشید، همانطور که گفتیم تنها راه، جراحی است تا پزشک قادر باشد کل تومور را از داخل بدن بیرون بیاورد.

هیچ رژیم خاصی برای افراد مبتلا به کیست کبد وجود ندارد، اما در هر صورت چه کیست کبد داشته باشید و چه نداشته باشید، بهتر است که یک رژیم غذایی بدون چربی مصرف کنید. حتماً باید از موادی مثل الکل و شکر دوری کنید و میوه، سبزیجات و حبوبات و پروتئین را بیشتر به ماده غذایی خود اضافه کنید که در سلامت کلی کبد شما موثر است.

در موارد نادری کیست های کبدی غیر سرطانی می توانند به کیست های سرطانی تبدیل شوند. زمانی که این کیست ها سرطانی می شوند، بیشتر علائمشان شبیه به کیست ساده هستند و درد بسیار شدیدی را در قسمت بالایی شکم ایجاد می نمایند.

گاهی اوقات هم کیست کبدی به دلیل بیماری کبدی پلی کیستیک ایجاد می شود و در برخی از موارد بسیار شدید، ممکن است که فرد به پیوند کبد احتیاج پیدا کند که این اتفاق در موارد بسیار نادری رخ می دهد.

منبع: ایسکانیوز