25 ماده غذایی مفید و مضر در تغذیه مادر شیرده و تاثیر آنها بر کودک - راه ساری

در این مطلب 15 ماده غذایی مفید و 10 ماده غذایی مضر برای مادر و کودک را به شما معرفی می کنیم. این لیست به مادران یاری می نماید که دقت بیشتری به تغذیه خود در دوران شیردهی داشته و بهترین روش ها را انتخاب نمایند. به شما اطمینان می دهیم که با یاری این لیست می توانید یک رژیم غذایی سالم، مفید و خوشمزه داشته باشید.

• 11 مزیت تغذیه با شیر مادر برای نوزاد و مادر

مواد غذایی مفید برای مادر و کودک

بخش اول شامل مواد غذایی مفید برای مادر و کودک است. شما، به عنوان مادر، با مصرف این غذاها می توانید به رشد و سلامت کودک خود یاری کنید. پس از همین امروز این مواد غذایی را در لیست غذای خود اضافه نموده و یک رژیم مناسب برای تغذیه مادر شیرده را اجرا کنید.

1. سبزیجات با برگ های سبز

سبزیجات برگ دار، بالاترین رتبه را در لیست تغذیه مادر شیرده دارند. این سبزیجات بسیار خوشمزه و متنوع هستند و می توانید با آن ها انواع غذاها، از سالادهای مختلف گرفته تا انواع ساندویچ را تهیه کنید. حتی می توانید برگ ها را به کمی روغن زیتون و نمک دریایی آغشته نموده و بخارپز کنید.

طبق اعلام Medical Daily، سبزیجات با برگ سبز منبع عالی ویتامین هایی مثل ویتامین A و C و همچنین مواد مغذی مثل کلسیم و آهن هستند. اسفناج و کلم بروکلی منبع عظیمی از ویتامین A بوده و می توانند منبع تغذیه ای مفیدی برای نوزاد شما باشند. این سبزیجات حتی خطر ابتلا به مرگ را در نوزاد کاهش می دهد.

2. ماهی

ماهی سالمون، قزل آلا و ساردین جیوه کمی دارند و سرشار از اسیدهای چرب ضروری برای رشد مغز کودک هستند. این ماهی ها طعم خوبی دارند و شما می توانید آن ها را همراه با سبزیجات برگ دار سرخ کنید. همچنین می توانید فیله ماهی را به شکل های مختلف برش داده، برشته کنید و به عنوان تنقلات در اختیار فرزندتان قرار دهید.

طبق اعلام Medical Daily، غذاهای غنی از DHA (اسید دوکوزا مگزانوئیک) که امگا3 فراوانی دارند را می توانید به عنوان مواد افزودنی سالم به هر رژیم غذایی اضافه کنید. ماهی آزاد یا ساردین می تواند تاثیر خوبی بر رشد مغز کودک شما داشته باشد.

3. آجیل

یک مشت آجیل و دانه های روغنی می تواند یک میان وعده مفید و مغذی در تغذیه مادر شیرده باشد. شما می توانید دانه های کدو تنبل یا آفتابگردان را روی سوپ و سالاد بریزید، حتی برای تردتر شدن، می توانید آن ها را کمی تف داده و سپس روی سالاد بریزید.

همانطور که فاکس نیوز اشاره نموده است، آجیل و دانه های روغنی سرشار از مواد مغذی هستند و منبع خوبی از پروتئین، فیبر، ویتامین ها، مواد معدنی، آنتی اکسیدان ها، چربی های اشباع نشده و چند چربی غیر اشباع سالم محسوب می شوند. پس پیشنهاد می کنیم حتما در رژیم غذایی تان از این دانه ها بهره ببرید.

4. شیر خام

شاید توصیه به مصرف شیر خام در ابتدا برای شما عجیب باشد، اما باید بدانید که یک انتخاب عالی برای سلامتی مادران باردار و شیرده است. اگر طعم آن شما را آزار می دهد می توانید آن را با شربت شکلات یا عصاره وانیل مخلوط کنید تا از نوشیدن لذت ببرید.

اگر فراوری نماینده مورد اطمینان شیر خام می شناسید، با خیال راحت از او خرید کنید. شیر خام مغذی تر از شیر پاستوریزه بوده و یک غذای عالی برای مادر و کودک است. والدینی که به شیر خام سالم دسترسی دارند، خوش شانس هستند چون می توانند با اطمینان از انجام آزمایش های دوره ای، با خیالی آسوده از آن استفاده نمایند.

5. جو دوسر

صبحانه مهم ترین، و حتی ضروری ترین وعده غذایی برای هر فرد است و جو دوسر، گزینه مناسبی برای مادرانی است که به تازگی صاحب فرزند شده اند. اگر به نظر شما بلغور جو دوسر خوشمزه نیست می توانید کوکی جو دو سر یا ترکیب چند گرانولای خانگی همراه با شیر بادام را امتحان کنید.

تعداد زیادی از مادران گفته اند که یک کاسه جو دو سر که با خوراکی های دوست داشتنی سالم مخلوط شده است صبحانه مفید است و میزان مواد مغذی ای که به وسیله شیر مادر به فرزند منتقل می گردد را افزایش دهد. البته هنوز هیچ داده بالینی در ارتباط با این موضوع وجود ندارد اما مدت زیادی است که از آن به عنوان مکمل غذایی حاوی آهن مورد استفاده می نمایند.

• خوردن جو دوسر برای صبحانه چقدر مفید است؟

6. استیک

گوشت گاو منبع بسیار خوبی از مواد مغذی است و دقیقا همان چیزی است که یک مادر برای تغذیه بهتر نوزاد به آن احتیاج دارد. استفاده از گوشت گاوی که با علوفه تازه تغذیه نموده و فاقد آنتی بیوتیک و هورمون باشد هزینه بیشتری دارد، اما بهترین گزینه برای تغذیه است.

فاکس نیوز می گوید: مادرانی که به تازگی صاحب فرزند شده اند احتیاج بیشتری به روی دارند و گوشت گاو یک منبع عالی برای دریافت این ماده معدنی است. کیفیت پروتئین گوشت گاو بالا است و سرشار از آهن و ویتامین های گروه B است، در نتیجه می تواند انرژی کافی را برای شما تامین کند.

اگر دوست داشته باشید می توانید گوشت را به یک برگر تبدیل کنید اما این نکته را به یاد داشته باشید که ادویه ها، سس و نان ساندویچ همبرگر هیچ ماده مغذی و مفیدی برای شما ندارد.

7. مرغ سوخاری

مرغ، بعد از گوشت گاو، منبع بسیار خوبی از مواد معدنی و پروتئین است. عطر و طعم متفاوت دارد و می توانید آن را به روش های مختلف طعم دار نموده و بپزید.

Babyment می گوید: مرغ بدون چربی به راحتی هضم می گردد و سرشار از ویتامین ها و مواد معدنی مثل امگا3، امگا6، ویتامین A، ویتامین E و سلنیوم است. این مواد مغذی به مادر یاری می نماید که از ابتدای روز تا خاتمه شب فرزند خود را به خوبی تغذیه کند، چون این مواد برای رشد سالم نوزادان مفید است.

8. زردآلو

زردآلو میوه ای است که معمولا به آن توجهی نمی کنیم اما باید بدانید که یک غذای فوق العاده است. حتی زردآلوهایی که شیرینی زیادی ندارند، به نظر خوشمزه می آیند و می توانید آن ها را با توجه به سلیقه تان به صورت خام، پخته یا خشک شده بخورید. همچنین زردآلو به عنوان اولین غذا بعد از شیر مادر، بسیار مناسب است.

Momables می گوید: زردآلو سرشار از آهن، ویتامین A و پتاسیم است. همچنین منبع خوبی از فیبر، آنتی اکسیدان ها و مواد معدنی مورد احتیاج برای رشد کودک است.

9. انار

انار میوه ای بسیار خوشمزه، سرشار از آنتی اکسیدان و تقویت نماینده سلامتی است. Mom Junctio در مقاله ای به این موضوع اشاره می نماید که میوه انار و آب انار جریان خون را در بدن افزایش می دهد. همچنین به دلیل وجود مقادیر بالای آهن، می تواند علائم کم خونی را هم کاهش دهد. این میوه به شکل موثری خستگی، سرگیجه و کاهش شنوایی را درمان می نماید.

همانطور که مشاهده کردید دلایلی زیادی وجود دارد که انار را به رژیم غذایی خود اضافه کنید، اما با توجه به وابستگی تغذیه ای نوزاد به مادر، توصیه می کنیم که در مصرف آن زیاده روی نکنید.

10. سیب

سیب میوه ای کلاسیک با تاثیرات شگفت آور بر سلامتی است. اگر آن را با کره بادام زمینی ترکیب کنید به یک میان وعده عالی برای رفع گرسنگی تبدیل می گردد. اگر به سیب ارگانیک دسترسی دارید بهتر است از آن بهره ببرید و قبل از مصرف آن را خوب بشویید.

Mom Junction می گوید: آب سیب منبع خوبی از کلسیم، آهن، فولات و ویتامین های A و C است. این دقیقا همان چیزی است که شما به عنوان یک مادر به آن احتیاج دارید. در دوران بارداری، که سطح آهن در بدن شما پایین می آید، سیب یک ماده غذایی مفید است. مادرانی که به تازگی صاحب فرزند شده اند، برای بهبود بعد از زایمان، به میزان زیادی از آهن احتیاج دارند و سیب همان چیزی است که به آن احتیاج دارند.

11. حبوبات

اگر استفاده از گوشت گاو و مرغ، به عنوان منبع پروتئین، برای شما تکراری شده است حبوبات را امتحان کنید. عدسی یک غذای مقوی است و می توانید برای عطر و طعم بهتر، در زمان پخت آن از یک تکه استخوان هم بهره ببرید. استفاده از آجیل و دانه های روغنی به مقوی تر شدن حبوبات پخته یاری کند.

فاکس نیوز در مقاله ای عنوان نموده است که فرقی ندارد گیاهخوار هستید یا نه، حبوبات منبع عالی پروتئین، فیبر، مواد معدنی و مواد شیمیایی بیولوژیکی است. پس به وعده شام خود عدسی پر فلفل اضافه کنید یا برای تهیه سالاد از نخود بهره ببرید.

12. سیب زمینی شیرین

سیب زمینی شیرین یک ماده غذایی پاییزی و بسیار مغذی است که می تواند انرژی لازم برای مادران شیرده را تامین کند. سیستم بهداشت و درمان کلینیک مایو اعلام نموده است که سیب زمینی شیرین یک غذای فوق العاده پاییزی سرشار از ویتامین A، ویتامین C، کلسیم و آهن است. شما می توانید از این ماده غذایی مغذی به عنوان میان وعده ای جذاب و تنقلات در تعطیلات بهره ببرید.

13. یک میان وعده جذاب

مخلوط آجیل و میوه خشک، میان وعده مناسبی است که هر شخص با توجه به سلیقه و احتیاجهای خود می تواند آن را تهیه کند. کمی آجیل، کمی دانه روغنی و کمی میوه خشک یا شکلات را با هم مخلوط کنید و هر بار که احتیاج به میان وعده داشتید، کمی از آن را میل کنید.

شما می توانید غذاهای مختلفی را آماده کنید و هر زمانی که احتیاج داشتید آن ها را میل کنید اما این میان وعده دست ساز چیزی است که همواره به آن احتیاج خواهید داشت. پس از به جهان آمدن فرزندتان، در روزهایی که باید دائما در کنار او باشید، این میان وعده را همراه با یک بطری آب در کنار تخت قرار دهید و با خیال آسوده در کنار فرزندتان استراحت کنید.

• همه چیز درباره ی برنامه غذایی نوزاد در سال اول زندگی

14. مخلوط غلات کامل

مصرف غلات کامل به شما یاری می نماید که مدت زمان بیشتری سیر بمانید. این ماده غذایی در تغذیه مادران شیرده نقش مهمی دارد و به آن ها یاری می نماید که انرژی مورد احتیاجشان را برای تغذیه کودک تامین می نماید. مصرف جو دوسر، گرانولا، ساندویچ، برنج، یک کاسه کینوا، مقداری سوپ جو همراه با گوشت گاو و بسیاری از غذاهای متنوع دیگر به عنوان صبحانه، می تواند تمام احتیاج بدن شما به انرژی را رفع کند.

غلات کامل منبع فولات هستند و مصرف آن ها تاثیر مثبتی بر رشد کودک دارد. طبق اعلام Medical Daily فولات یک ماده مغذی و ضروری برای رشد سلولی است که باعث بهبود فرآیند رشد در بچه ها و سلامت مادران پس از زایمان می گردد.

15. ماست

ترکیب ماست، گرانولا و میوه های خشک یک میان وعده آسان، مغذی و دوست داشتنی است. یک پیاله ماست را با دانه های روغنی یا گرانولا و کمی میوه خشک مخلوط کنید و به عنوان میان وعده میل کنید تا انرژی لازم برای ادامه روز را دریافت کنید.

Yummy Mummy در مقاله ای می گوید: ماست یک میان وعده سالم و راحت برای مادران پرمشغله است. پروتئین بالای این ماده غذایی به شما یاری می نماید تا مدت زمان بیشتری احساس سیری داشته باشید و همین موضوع، به کاهش وزن شما پس از زایمان هم یاری می نماید. همچنین ماست حاوی باکتری های سالم و پروبیوتیک است که باعث هضم آسان تر غذا می گردد.

مواد غذایی مضر برای مادر و کودک

مواد غذایی ذکر شده در این بخش برای بدن مضر نیست و مصرف آن در شرایط عادی توصیه می گردد. اما ممکن است فرزند شما به آن ها حساسیت نشان داده و دچار مشکل گردد. به همین دلیل ضروری است آن ها را بشناسید تا در صورت بروز واکنش های آلرژیک، بتوانید اقدام صحیح را انجام دهید. از قلم نیاندازید که اگر این مواد خوراکی در لیست تغذیه مادر شیرده وجود داشته باشد، به راحتی و به وسیله شیر به کودک هم منتقل می گردد.

1. مرکبات

اگر نوزاد شما نسبت به مصرف مرکبات حساس است و میل به مصرف ویتامین C دارید، می توانید تا زمانی که فرزندتان کمی عظیم تر گردد، از میوه های دیگری که منبع ویتامین C هستند بهره ببرید و از خوردن آن ها لذت ببرید. همانطور که Mom365 می گوید: دستگاه گوارش کودک شما هنوز نابالغ است و برخی از ترکیبات موجود در مرکبات، آن را تحریک می نماید. مصرف مرکبات توسط مادر می تواند باعث زیاد شدن آب دهان کودک، بهانه گیری و یا حتی ایجاد بثورات پوستی در قسمت پوشک او گردد.

2. سویا

سویا به عنوان یک ماده غذایی سالم، یک منبع پروتئین جایگزین و همچنین به عنوان شیر خشک برای نوزادانی که نمی توانند شیرخشک های موجود در بازار را استفاده نمایند، شناخته شده است. اما باید بدانید که این ماده غذایی مهارنماینده هایی دارد که می تواند مانع از جذب مواد مغذی گردد و رشد کودک را متوقف کند.

به گفته Live Strong، اگر کودک شما پس از مصرف غذای حاوی سویا آشفته می گردد یا جوش های زیادی روی پوستش ایجاد می گردد، به سویا حساسیت دارد. اسهال و استفراغ هم از علائم واکنش آلرژیک است.

3. تخم مرغ

تخم مرغ یک منبع عالی از پروتئین برای تغذیه مادر شیرده یا مادران باردار است و به راحتی از آن استفاده نمایند. اما جالب است بدانید که برخی از بچه ها به تخم مرغ حساسیت نشان می دهند و باید آن را از رژیم غذایی حذف نمایند. مصرف تخم مرغ توسط مادران شیرده یا مصرف آن توسط کودک می تواند باعث نفخ و کلافگی آن ها گردد، البته این موضوع برای همه بچه ها پیش نمی آید.

به گفته Mom Junction، علائم حساسیت به تخم مرغ در بچه ها می تواند به شکل تهوع، گرفتگی عضلات شکم، مسائل تنفسی، بثورات، کهیر، استفراغ، آسم و تورم گلو و زبان مشاهده گردد.

4. قهوه

متاسفانه مصرف قهوه در لیست تغذیه مادر شیرده هیچ جایی ندارد، مخصوصا زمانی که نوزاد خیلی کوچک است و هنوز دستگاه گوارش او بالغ نشده است. در صورتی که قهوه مصرف کنید، کودک شما کلافه و بدخلق می گردد و شما را حسابی خسته می نماید.

Mom365 در مقاله ای می گوید که مقدار کمی از کافئین مسئله ای ایجاد نمی نماید اما اگر کودک تان را با شیر مادر تغذیه می کنید، کافئین به بدن کودک هم می رسد. همینطور در جایی دیگر گفته شده است که بدن نوزادان هنوز مانند بدن عظیمسالان آماده شناخت کافئین نیست، بنابراین نوشیدن قهوه را به زمانی موکول کنید که کودک شما به خواب رفته است.

• 7 دلیل گریه در نوزادان و روش های آرام کردن آن ها

5. شکلات

شکلات یکی از منابع پنهان کافئین است. مصرف شکلات سطح اکسی توسین را در بدن ما افزایش می دهد اما می تواند به گوارش کودک آسیب برساند و باعث بی خوابی او در شب گردد.

Mom365 درباره مصرف شکلات اینطور می گوید: با اینکه شکلات منبع کافئین است اما احتیاجی به حذف کامل آن نیست. شکلات در برخی از بچه ها اثری ملین دارد.

برای شناسایی واکنش های کودک تان به مصرف شکلات می توانید از یک برنامه غذایی ثابت بهره ببرید و رفتار کودک را بعد از مصرف شکلات زیر نظر بگیرید. با این روش می توانید تاثیری که شکلات بر بدن او می گذارد را بشناسید.

6. لوبیا

برخی از مادران و بچه ها با مصرف لوبیا مشکل دارند و در صورت مصرف با مسائلی در دستگاه گوارش کودک روبرو می شوند. این موضوع معمولا در بچه ها بین 4 تا 6 ماهه، و به دلیل نابالغ بودن دستگاه گوارش، پیش می آید. Baby Center توصیه می نماید که برای شناسایی عامل حساسیت از این روش بهره ببرید: اگر کودک شما نفخ می نماید، می توانید یک ماده غذایی را از برنامه غذایی او حذف کنید و ببینید آیا مشکل رفع می گردد یا خیر. اگر پس از این تغییر مشکل نفخ رفع شد و بعد از اضافه کردن دوباره مشکل پیش آمد، عامل ایجاد مشکل را پیدا نموده اید.

7. شیرینی

همه می دانیم که مصرف زیاد مواد قندی برای بدن مضر است اما بیشتر اوقات از قندهای پنهان اطلاعی نداریم. اگر این مواد در تغذیه مادر شیرده وجود داشته باشد، پس از مصرف مواد قندی آن را همراه با شیر خود به بدن کودک منتقل می نمایند. برای جلوگیری از مصرف مواد غذایی با قند پنهان، بهتر است که نسبت به آن ها آگاهی کامل داشته باشیم.

نوشیدنی های انرژی زا، آبمیوه های مخلوط کارخانه ای و فروکتوز نمونه های از منابع قند پنهان یا درجه دو هستند. شما می توانید مواد قندی سالم، مثل میوه ها، را جایگزین شیرینی ها کنید. با مصرف مواد قندی طبیعی سطح قند خون شما متغیر خواهد بود و همین موضوع باعث می گردد که کودکی سالم تر داشته باشید.

8. نعنا و جعفری

نعنا و جعفری برای سلامتی مفید هستند اما می توانند میزان شیر فراوری شده توسط مادر را کاهش دهند. همچنین مصرف این سبزی ها توسط مادر می تواند باعث تحریک معده کودک گردد. نعنا و جعفری کیفیت و مقدار غذای کودک را کاهش می دهد و این اصلا اتفاق خوبی برای کودک نیست.

Mom365 در این خصوص می گوید: اگر از این سبزی ها به میزان کم استفاده گردد مسئله ای ایجاد نمی نماید. اما باید بدانید که به هر حال باعث کاهش فراوری شیر خواهد شد.

9. لبنیات

شاید شنیدن این جمله برای شما ناراحت نماینده باشد اما ممکن است تا مدت ها نتوانید از پنیر، خامه و لبنیات مختلف بهره ببرید. یکی از حساسیت های شایع در بچه ها، حساسیت به پروتئین موجود در لبنیات است که می تواند هضم را در آن ها با مشکل روبرو کند. اگر کودک شما برای هضم غذا مشکل دارد، مصرف لبنیات را به صورت موقت متوقف کنید. اگر علائم آلرژی در کودک از بین رفت متوجه می شوید که به پروتئین موجود در لبنیات حساسیت دارد.

لبنیات یکی از غذاهای اصلی است که مادر و کودک با آن ارتباط دارند. Mom365 توصیه نموده است که رفتار کودک را پس از تغذیه یادداشت کنید. اگر کلافگی، مشکل در خواب، اگزما یا سایر مسائل پوستی داشت، باید رژیم غذایی جدید و بدون لبنیات را آغاز کنید.

10. نان

اگر در خانواده سابقه حساسیت به گلوتن یا گندم دارید، حذف نان گندم برای شما سخت نیست اما اگر کودک شما به آن واکنش نشان می دهد ممکن است لازم باشد که رژیم غذایی تان را تغییر دهید.

Mom365 می گوید: اگر مدفوع کودک شما خونی بود، ممکن است به گلوتن حساسیت داشته باشد. بهانه گیری و درد شکم نیز به دلیل حساسیت به گندم ایجاد می گردد. بهترین راه برای شناسایی حساسیت به گندم، همان روشی است که برای شناسایی حساسیت لبنیات پیشنهاد شد. مدتی گندم را از رژیم غذایی خود حذف کنید و رفتار کودک را آنالیز کنید. اگر پس از حذف گندم علائم هم حذف شدند ، فرزند شما به آن حساسیت داشته است.

منبع: The Recipe

مجله زیتوا: مجله زیتوا | مجله خبری ایران و جهان پیرامون

زرین گراف: زرین گراف: عصر طلایی گرافیک