سیاست آمریکا مقابل ایران نامشخص است، تهدید با دیپلماسی جمع نمی گردد - راه ساری

ترامپ علاقه وافری به خارج شدن از معاهدات و توافقات بین المللی دارد. در این جا می توان فهرست بلندی از خروج آمریکا از پیمان های بین المللی از زمان روی کار آمدن ترامپ ارائه کرد. رئیس جمهور آمریکا در روز یکم ژوئن 2017 گفت که کشورش از توافق پاریس در رابطه با تغییرات آب و هوایی موسوم به توافقنامه پاریس عقب نشینی می نماید.

سال گذشته در یکی دیگر از شاهکارهای سیاست خارجی ترامپ، آمریکا برای دومین بار به صورت خودخواسته از یونسکو استعفا داد. در اقدام مشابه دیگری رئیس جمهور آمریکا گفت کشورش از پیمان جهانی سازمان ملل برای بهبود مهاجران و پناهندگان خارج می گردد.

بدعهدی و بی مبالاتی سیاسی دولت ترامپ به اینجا ختم نمی گردد. دولت وی میخواهد از تمام تعهداتی که این کشور تا کنون داشته شانه خالی کند. از جمله این تعهدات پیمان منع گسترش تسلیحات اتمی است که بین آمریکا و روسیه به امضا رسیده است. ترامپ همچنین در نظر دارد در مفاد قرارداد تجارت آزاد آمریکای شمالی (نفتا) با کانادا و مکزیک بازنگری کند. وی از برجام - توافق هسته ای ایران با 1+5 - نیز خارج شد و بار دیگر بد عهدی خود را اثبات کرد.

حال این سوال مطرح می گردد که دلیل واقعی ترامپ جهت خروج از توافقات بین المللی چیست؟

به همین دلیل خبرنگاران گفتگویی با پروفسور ریچارد کوزلاریچ استاد دانشگاه جرج میسون آمریکا ترتیب داده که در ادامه می آید.

ریچارد کوزلاریچ مدیر اندیشکده علوم و سیاست گذاری انرژی در دانشگاه جرج میسون، مدیر موقت برنامه سیاست عملیات صلح (POPP) و سفیر پیشین آمریکا در جمهوری آذربایجان (1994-1997) و بوسنی و هرزگوین (1997-1999) بوده است.

*امروز ما شاهد شکاف و اختلاف های بزرگ میان کشورهای عضو G7 هستیم، در حالی که کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای در حال حرکت به سوی همگرایی بیشتر هستند. بعضی معتقدند که ترتیبات و رژیم هایی که پس از جنگ جهانی دوم ایجاد شده، دچار افول شده و به همین علت ایالات متحده قصد ندارد هزینه های رژیم هایی مانند ناتو، سازمان تجارت جهانی و معاهدات تجارت آزاد مانند نفتا را بپردازد. شما چه فکر می کنید ؟ چرا ایالات متحده آمریکا حاضر نیست هزینه های رژیم ها و ترتیبات بین المللی را مانند قبل پرداخت کند؟

دولت ترامپ به دنبال سیاست خارجی بر اساس روابط دوجانبه (خارج از چارچوب چند جانبه موجود مانند ناتو و سازمان تجارت جهانی) به جای روینمودهای چند جانبه است.

این رویکرد نسبت به دوست و دشمن یکسان است. ترامپ بیشتر دوست دارد که روابط دو جانبه را شخصی کند، همانطور که در نشست های وی در سنگاپور و هلسینکی دیدیم. ترامپ معتقد است که معامله گر نهایی بوده و سیاست خارجی را می توان به مجموعه ای از معاملات یا قراردادها محدود کرد.

بنابراین از نظر وی چارچوب های چندجانبه برای تجارت شبیه نفتا به واسطه تعریف نادرست است؛ زیرا آنها مستلزم مصالحه میان همه شرکا است. من معتقدم در حالی که او درباره هزینه های حفظ ناتو مذاکره می نماید، مسئله واقعی این است که او می خواهد شرکای بالقوه را برگزیده و انتخاب کند.

*دونالد ترامپ، در نشست های ناتو و جی 7 حضور یافت و با متحدان واشنگتن با رویکرد تهاجمی برخورد کرد. چرا در عین حال وی کوشش می نماید با رویکردی سازشی روابط خود را با کره شمالی و روسیه بهبود بخشد؟

من در حال حاضر ایران را به کره شمالی و روسیه اضافه می کنم. ترامپ متقاعد شده است که می تواند با هر کسی توافق کند. برگزاری جلسه اخیر با ژان کلود یونکر رئیس اتحادیه اروپا را در نظر بگیرید. تا همین اواخر اتحادیه اروپا یک دشمن بود. در حال حاضر رابطه بسیار گرمی میان او و اتحادیه اروپا دیده می گردد.

این امر می تواند بسیار سریع تغییر کند، زیرا این رابطه شخصی است. همچنین پس از جلسات کوتاه اجلاس سران، احتیاج به دیپلماسی دقیق برای ایجاد روابط خوب و حفظ آن وجود ندارد. همه آنچه می توانم بگویم این است: انتظار رویدادهای غیر منتظره.

*جامعه بین المللی فضای جدیدی را تجربه می نماید که در آن ایالات متحده از ترتیبات و رژیم های قدیمی عقب نشینی نموده، چین سعی دارد نظم و رژیم های خود را با احیای جاده ابریشم باستانی برقرار سازد. تا چه حد تحولات خاورمیانه تحت تاثیر ساختار نظام بین المللی است که در حال تغییر می باشد؟

من خوشحالم که شما به ابتکار یک کمربند و یک جاده چین اشاره کردید. این طرح بسیار بلندپروازانه و جذاب برای کشورهایی است که چین را به عنوان منبع نامحدود برای تأمین هزینه زیرساخت هایی که غرب نمی تواند تامین کند، می بینند.

اینکه آیا چین می تواند این وضعیت را در آینده حفظ کند جالب خواهد بود. در حال حاضر کشورهایی در آفریقا و آسیای جنوبی شناسایی می شوند که نمی توانند از وام های چین حمایت نمایند و در بعضی موارد چینی ها رشته هایی را به وام های آنها اضافه نموده اند.

*بعضی از نظریه پردازان از جمله جان مرشایمر معتقدند که یکی از مهمترین عناصر سیاست خارجی ترامپ، حرکت به سوی موازنه فراسرزمینی(offshore balancing) و کاهش نیروها و افزایش خصومت با ایران است. آیا شما با این نظریه موافق هستید؟ آیا ایالات متحده تعداد نیروهای خود را در خاورمیانه کاهش خواهد داد؟ اگر ما قبول کنیم عناصر مذکور پایه ای برای سیاست خارجی ترامپ است، چگونه واشنگتن با نفوذ منطقه ای ایران مقابله خواهد نمود؟

من معتقدم که سیاست آمریکا نسبت به ایران نامشخص است. آمریکا از یک طرف تهدید می نماید و از سوی دیگر پیشنهاد برای مذاکره بدون قید و شرط با رئیس جمهور ایران را مطرح می نماید. مسئله کلیدی با ایران موضوع هسته ای است. ترامپ از توافقنامه قبلی خارج شد زیرا وی معتقد است که می تواند به طور دو جانبه با ایران به توافق بهتری نسبت به توافقی که دولت اوباما در چارچوب چندجانبه 1+5 منعقد کرد، دست یابد.

*در واکنش به سخنان رئیس جمهور ترامپ که اتحادیه اروپا را به عنوان دشمن ایالات متحده می نامد، دونالد تاسک، رییس شورای اروپا از ترامپ و پوتین خواست تا نظم جهانی را مختل ننمایند. آیا شما فکر می کنید که ترامپ و پوتین قصد دارند یک نظم جهانی جدید ایجاد نمایند؟ اگر پاسخ شما بله است، قطب بندی جدید در نظم جدید چگونه خواهد بود؟

در این مورد - با توجه به واکنش ها به نشست هلسینکی در ایالات متحده - من فکر نمی کنم توافقی میان ایالات متحده امریکا و روسیه در خصوص نظم جهانی جدید شکل گیرد.